Σεξουαλική λειτουργία και καλοήθης υπερπλασία του προστάτη

Γράφει ο Κωνσταντίνος Ρόκκας, Χειρούργος Ουρολόγος-Ανδρολόγος*

Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη είναι μία συχνή πάθηση η οποία αποτελεί μια φυσική εξέλιξη της γήρανσης στον άνδρα. Ο ακριβής μηχανισμός δεν είναι απόλυτα κατανοητός, αλλά είναι βέβαιο ότι συνδέεται με ορμονικούς παράγοντες.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η έλλειψη ανδρογόνων πριν από την εφηβική ηλικία (π.χ. ευνούχοι) εμποδίζει την εμφάνιση της πάθησης αυτής. Υπολογίζεται ότι στην ηλικία των 60 ετών, το 50% των ανδρών παρουσιάζουν ιστολογικά ευρήματα υπερπλασίας, ενώ στην ηλικία των 80% οι αλλοιώσεις αυτές υπάρχουν στο 100%.

Τα συμπτώματα της πάθησης αυτής (συχνουρία, νυκτουρία, μείωση της ακτίνας των ούρων, επιτακτική ούρηση) είναι αρκετά συχνά ανάμεσα στους ηλικιωμένους Το ίδιο συχνές σε αυτές τις ηλικίες είναι και οι σεξουαλικές δυσλειτουργίες οι οποίες μπορεί και να συνυπάρχουν με τα συμπτώματα αυτά.

Τελευταίες πολυεθνικές μελέτες έχουν προσδιορίσει ότι η σοβαρότητα των συμπτωμάτων του κατώτερου ουροποιητικού μπορεί να θεωρηθεί ως ένας ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση σεξουαλικών διαταραχών στον άνδρα της τρίτης ηλικίας. Οι δυσλειτουργίες αυτές περιλαμβάνουν τόσο προβλήματα στην εκσπερμάτιση όσο και προβλήματα στην στύση.

Είναι αναγκαίο στην διερεύνηση του προβλήματος αυτού να καταλάβουμε τόσο τις αλλαγές, ορμονικές και άλλες, που η γήρανση επιφέρει στην σεξουαλικότητα μας, όσο και τις αλλοιώσεις που η ιατρική (φαρμακευτική και χειρουργική) αντιμετώπιση μπορεί να προκαλέσει. Είναι πλέον γνωστό ότι με την πάροδο της ηλικίας μειώνεται η παραγωγή ανδρογόνων, με αποτέλεσμα τη μείωση των επιπέδων της ολικής και της ελεύθερης τεστοστερόνης στο αίμα.

Επίσης, η σεξουαλική δραστηριότητα μειώνεται κάπως με την ηλικία. Βέβαια αν χρησιμοποιήσουμε ένα ευρύτερο ορισμό για την σεξουαλική δραστηριότητα και δεν περιοριστούμε μόνο στην κολπική διείσδυση, τότε μπορεί να παρατηρήσουμε και αύξηση της με το πέρασμα του χρόνου.

Διαταραχές στην σεξουαλική ζωή είναι δυνατόν να προκαλέσουν και οι θεραπευτικοί χειρισμοί για την αντιμετώπιση της υπερπλασίας του προστάτη. Οι χειρουργικές μέθοδοι αντιμετώπισης του προβλήματος (τόσο ενδοσκοπικές όσο και ανοικτές) προκαλούν αρκετά συχνά παλίνδομη εκσπερμάτιση. Αυτό σημαίνει ότι κατά την εκσπερμάτιση το σπέρμα δεν κατευθύνεται προς το έξω στόμιο της ουρήθρας αλλά προς την αντίθετη κατεύθυνση (ουροδόχος κύστη).

Την ίδια διαταραχή είναι δυνατόν να προκαλέσουν και κάποια από τα χρησιμοποιούμενα φαρμακευτικά σκευάσματα (ορισμένοι α- αναστολείς). Θα πρέπει επίσης να αναφέρουμε ότι μια άλλη κατηγορία φαρμάκων (αναστολείς 5 α-αναγωγάσης) είναι πιθανόν να προκαλέσουν διαταραχές στην σεξουαλική επιθυμία, στην στύση, καθώς και να μειώσουν τον όγκο του σπέρματος.

* Ο Κωνσταντίνος Ρόκκας, Χειρούργος Ουρολόγος-Ανδρολόγος, είναι υποψήφιος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Αθηνών, επιστημονικός συνεργάτης της Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής, πρώην Ταμίας της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας και μέλος σημαντικού αριθμού επιστημονικών εταιρειών.

health.in.gr