Υστερεί η Ελλάδα στη φροντίδα των πρόωρων νεογνών

Αφιερωμένη στα πρόωρα νεογνά είναι η 17η Νοεμβρίου με πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Φροντίδα των Νεογνών, που το 2008 καθιέρωσε την Παγκόσμια Ημέρα Προωρότητας, σε συνεργασία με οργανώσεις γονέων.

Σήμερα, περισσότερες από 200 χώρες συμμετέχουν στον εορτασμό της, προωθώντας την κοινωνική ευαισθητοποίηση σχετικά με τις πρόωρες γεννήσεις, αφού εκτιμάται ότι παγκοσμίως, ένα στα δέκα βρέφη γεννιέται πρόωρο.
Στην Ευρώπη, 500.000 νεογνά γεννιούνται πρόωρα κάθε χρόνο.

Πρόωρη θεωρείται η γέννηση ενός νεογνού νωρίτερα από 37 εβδομάδες κύησης και σχετίζεται με την παιδική θνησιμότητα και νοσηρότητα, τόσο στις ανεπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρε.

Το ποσοστό επιβίωσης των πρόωρων νεογνών διαφέρει, όχι μόνο από χώρα σε χώρα, αλλά και από νοσοκομείο σε νοσοκομείο, με αποτέλεσμα να θεωρούνται η μεγαλύτερη ομάδα παιδιατρικών ασθενών στην Ευρώπη. Τα πρόωρα βρέφη διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα προβλήματα υγείας. Επίσης, οι γονείς πρόωρων βρεφών διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο αντιμετώπισης συναισθηματικών προβλημάτων, τα οποία συνδέονται με την πρόωρη γέννηση και τη διαδικασία φροντίδας ενός πρόωρου βρέφους.

Η ακριβής αιτία του πρόωρου τοκετού παραμένει άγνωστη για το 50% περίπου των περιπτώσεων. Ωστόσο, έχει ταυτοποιηθεί ένας αριθμός παραγόντων κινδύνου οι οποίοι είναι πιθανό να αυξήσουν τις πιθανότητες πρόωρου τοκετού:

Η βελτίωση της νεογνικής θεραπείας και φροντίδας, είναι πολύ σημαντική για την πρόληψη αυτών των προβλημάτων και τη μείωση της νεογνικής θνησιμότητας.

Ωστόσο, οι γονείς δεν ενημερώνονται για τους παράγοντες κινδύνου, τα προειδοποιητικά σημεία ή τις αλλαγές του τρόπου ζωής τους ώστε να προλάβουν ένα πρόωρο τοκετό. Από τη στιγμή που έρχεται στη ζωή ένα πρόωρο νεογνό αρχίζει ένας αγώνας γεμάτος εμπόδια.

Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, δεν υφίσταται κάποιο νομικό καθεστώς το οποίο θα ρυθμίζει το κατώτατο όριο προωρότητας, δεν υπάρχουν θεσμοθετημένοι μηχανισμοί που να βοηθούν τους νεογνολόγους στη λήψη αποφάσεων, καθοριστικών για την επιβίωση αυτών των παιδιών.

Από την άλλη μεριά, οι γονείς είναι φοβισμένοι, χωρίς προετοιμασία, χωρίς ενημέρωση, πολλές φορές και χωρίς καμιά υποστήριξη. Το πρόβλημα εξ άλλου δεν σταματά με την έξοδο των νεογνών από τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, γιατί αυτά τα βρέφη στη συντριπτική τους πλειοψηφία, χρειάζονται αυξημένη φροντίδα και ιατρική παρακολούθηση και στη συνέχεια.

Η εργαζόμενη μητέρα του πρόωρου νεογνού αντιμετωπίζεται όπως και η μητέρα του τελειόμηνου και πολλές φορές καλείται να επιστρέψει στην εργασία της, ενώ το παιδί μπορεί να νοσηλεύεται ακόμα στη Μονάδα Νεογνών.

Υπάρχει λοιπόν μεγάλη ανάγκη για μια σειρά συντονισμένων δράσεων από πολλούς φορείς, οι οποίες θα στοχεύουν στη βελτίωση της φροντίδας των πρόωρων νεογνών και στην εξασφάλιση της καλύτερης δυνατής φροντίδας για τα ίδια και τις οικογένειές τους για όσο διάστημα χρειαστεί μετά την έξοδό τους από τις Μονάδες Νεογνών.

Μέχρι στιγμής, μόνο η Πορτογαλία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν αναπτύξει εθνικές πολιτικές για τη βελτίωση της υγείας των νεογνών, και μόνο η Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν προγράμματα για την αξιολόγηση της ποιότητας της υγειονομικής περίθαλψης των νεογνών.

Προς την κατεύθυνση αυτή, το Ηλιτόμηνον στην Ελλάδα με τη βοήθεια επιστημονικής συμβουλευτικής επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Φροντίδα των Νεογέννητων Βρεφών έχει θέσει ως άμεση προτεραιότητα:

– τη δημιουργία Εθνικής Βάσης Περιγεννητικών και Νεογνικών Δεδομένων των Προώρων Νεογνών,
– τη βελτίωση της υποδομής των ΜΕΝΝ σε έμψυχο δυναμικό με έμφαση στο εξειδικευμένο νοσηλευτικό προσωπικό. Με τα σημερινά δεδομένα, οι αναλογίες νοσηλεύτριας/η ανά βαριά άρρωστο νεογνό στις ΜΕΝΝ, απέχει πολύ από τις διεθνείς προδιαγραφές,
– τη δημιουργία οργανωμένων κέντρων για τη διαχρονική παρακολούθηση των νεογνών που βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων προβλημάτων, όχι μόνο στα μεγάλα αστικά κέντρα αλλά και σε κάθε διοικητική περιφέρεια της χώρας,
– την προαγωγή και διευκόλυνση του μητρικού θηλασμού. Υποστήριξη, με προσωπικό και εξοπλισμό, των δυο Τραπεζών μητρικού γάλακτος που υπάρχουν στην Ελλάδα και δημιουργία νέων, ώστε να καλύπτονται πανελλαδικά οι ανάγκες των ΜΕΝΝ σε μητρικό γάλα, που είναι πολύτιμο για την επιβίωση και την υγεία των πρόωρων νεογνών και
– την συμβουλευτική και ψυχολογική υποστήριξη της οικογένειας του προώρου στη ΜΕΝΝ και στο σπίτι. Δημιουργία συνθηκών ευνοϊκών για παραμονή των γονέων κοντά στο νοσηλευόμενο νεογνό τους στη ΜΕΝΝ, καθώς η παρουσία τους είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη του. Δημιουργία κέντρων για την φιλοξενία γονέων που η μόνιμη κατοικία τους είναι μακριά από το νοσοκομείο που νοσηλεύεται το παιδί τους.

health.in.gr