Έντονη και επίμονη φαγούρα: Τι την προκαλεί και πως αντιμετωπίζεται;

Αρκετοί από εμάς έχουμε κάποια στιγμή παρουσιάσει δερματικές βλάβες με έντονο κνησμό (φαγούρα), κόκκινου χρώματος που εμφανίζονταν ξαφνικά και εξαφανίζονταν μέσα σε λίγες ώρες. Φτάνοντας στο ραντεβού μας με τον ιατρό οι βλάβες έχουν συχνά φύγει και δυσκολευόμαστε να τις περιγράψουμε.

Η περιγραφή αυτή ταιριάζει με την διαταραχή που ονομάζουμε κνίδωση. H κνίδωση αναφέρεται σε ένα εξάνθημα στο δέρμα με κόκκινες κυκλικές βλάβες (εξοιδήσεις) που εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες.

Οι βλάβες αυτές οφείλονται στην διαφυγή υγρού από μικρά αγγεία τοπικά στο δέρμα. Αυτή η διαφυγή υγρού οφείλεται με τη σειρά της σε χημικές ουσίες, όπως η ισταμίνη που απελευθερώνονται από κύτταρα του αμυντικού μας συστήματος. Οι βλάβες είναι συνήθως κυκλικές ή σε σχήμα δακτυλιδιού ή πλάκες σαν γεωγραφικοί χάρτες. Από τον ίδιο μηχανισμό μπορεί να παρατηρήσουμε έντονο πρήξιμο (οίδημα) στα χείλη μας, στα βλέφαρα μας ή αλλού.

Σπάνια μπορεί να είναι κληρονομική ή να οφείλεται σε κάποιο αυτοάνοσο νόσημα.

Οξεία ή Χρόνια κνίδωση;
Εάν η κνίδωση εμφανιστεί μια φορά και κρατήσει λίγες ώρες ή 24ωρα είναι οξεία. Εάν εμφανίζεται επαναλαμβανώμενα για πάνω από 6 μήνες είναι χρόνια.

Προσοχή πρέπει να δώσουμε εάν ταυτόχρονα παρουσιάσουμε συμπτώματα από το αναπνευστικό σύστημα, όπως δύσπνοια ή ένα πολύ έντονο πρήξιμο στα χείλη και τον βλεννογόνο του στόματος. Μια τέτοια εξέλιξη χρειάζεται άμεση επέμβαση Ιατρού και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ως επείγον περιστατικό.

Από τι προκαλείται;
Τα αίτια της κνίδωσης μπορεί να είναι πολλά. Ενα εξωτερικό αλλεργιογόνο της ατμόσφαιρας, ένα συντηρητικό στην διατροφή μας, ένα φάρμακο, μια λοίμωξη, ένα αυτοάνοσο νόσημα, ή κάποια διαταραχή σε ένα εσωτερικό όργανο του σώματος μας προκαλούν κνίδωση. Φαίνεται πάντως ότι ορισμένα άτομα έχουν μια κληρονομική προδιάθεση στη νόσο. Επίσης έρευνες δείχνουν ότι η βρεφική και παιδική ηλικία είναι καθοριστικές για την σωστή ανάπτυξη του αμυντικού μας συστήματος και την όποια προδιάθεση εμφανίσουμε αργότερα σε αλλεργίες και συγκεκριμένα στην κνίδωση. Έχει φανεί στατιστικά μια αύξηση στις αλλεργίες σήμερα, που έχει συσχετιστεί με τον σύγχρονο τρόπο ζωής και την περιβαντολογική ρύπανση.

Ειδκή κατηγορία αποτελούν οι κνιδώσεις από φυσικά αίτια. Δηλαδή από την έκθεση στο κρύο, την πίεση του δέρματος, την άσκηση κ.α.

Εποχική κνίδωση
Εάν μιλάμε λοιπόν για εποχική κνίδωση, δηλαδή όταν το πρόβλημα εμφανίζεται συγκεκριμένη εποχή του χρόνου τότε ας σκεφτούμε και τα εξής:

Το φθινόπωρο και το χειμώνα μπορεί να συσχετιστεί με κάποια αλλεργιογόνα από φυτά και μύκητες που κυκλοφορούν στην ατμόσφαιρα ως αεροαλλεργιογόνα. Επίσης εμφανίζεται στο έντονο κρύο ή τη στενή επαφή με πηγές θερμότητας, όπως μια σόμπα.

Η κνίδωση την Άνοιξη σχετίζεται συχνά πάλι με κάποια αεροαλλεργιογόνα της εποχής. Το καλοκαίρι ο ήλιος ή το κρύο νερό της θάλασσας προκαλούν κνιδωτικές βλάβες.

Κάποια εποχιακά φρούτα, τέλος, ή τροφές επίσης μπορούν να προκαλέσουν την διαταραχή.

Διάγνωση και θεραπεία
Η διερεύνηση μιας επίμονης κνίδωσης περιλαμβάνει αιματολογικές εξετάσεις, αλλεργικά τεστ ή και βιοψία δέρματος.

Η θεραπεία δεν είναι πάντα άμεση. Βασικό κομμάτι της θεραπείας είναι τα αντιισταμινικά χάπια, και σε πιο επίμονες περιπτώσεις η κορτιζόνη και ανασοτροποποιητικά φάρμακα.

Σε κάθε περίπτωση ας έχουμε στο μυαλό μας ότι συνήθως η κνίδωση παρέρχεται μέσα στους πρώτους 6 μήνες ακόμα και αν δεν βρεθεί το αίτιο και λιγότερες περιπτώσεις κάνουν χρόνια κνίδωση.

Προληπτικά τέλος, αποφεύγουμε φάρμακα αλλά και κάποιες συγκεκριμένες τροφές σύμφωνα με τις οδηγίες του ιατρού. Επίσης αποφεύγουμε κάποια συντηρητικά και χημικά σε τρόφιμα, καθώς και το αλκοόλ.

* Η Έλλη Στεφανάδη, είναι Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος, μέλος του επιστημονικού προσωπικού της Κλινικής Mαλλιών Bergmann Kord και του Kurland Spa.

health.in.gr