Η πατρική ηλικία επηρεάζει την πιθανότητα ψυχικών διαταραχών στα παιδιά

Παράγοντα κινδύνου για την απόκτηση απογόνου με ψυχικές διαταραχές αποτελεί η ηλικία του πατέρα κατά την τεκνοποίηση, σύμφωνα με διεθνή μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο JAMA Psychiatry.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα και του Ινστιτούτου Καρολίνσκα, με επικεφαλής τον Δρ Μπράιαν Ντ’ Ονόφριο, εξηγούν ότι αν και δεν φαίνεται να υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο ηλικιακό όριο ασφαλείας για τους άνδρες, όσο μεγαλύτερη είναι η ηλικία που επιλέγουν να αποκτήσουν παιδιά, τόσο μεγαλύτερος και ο κίνδυνος. Πιθανότερη αιτία είναι οι μεταλλάξεις του σπέρματος λόγω ηλικίας, αφού ο μηχανισμός παραγωγής σπέρματος όσο μεγαλώνει ο άνδρας φθίνει με αποτέλεσμα πιθανά γενετικά λάθη.

Οι ερευνητές μελέτησαν στοιχεία που αφορούσαν περισσότερα από 2,6 εκατομμύρια παιδιά, τα οποία είχαν γεννηθεί το διάστημα 1973-2001, από 1,4 εκατομμύρια μπαμπάδες.

Διαπίστωσαν λοιπόν ότι, τα παιδιά των μπαμπάδων προχωρημένης ηλικίας είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες να δυσκολεύονται με τα μαθήματά τους στο σχολείο και κάποια στιγμή κινδύνευαν να εμφανίσουν νευροψυχιατρικά προβλήματα, όπως αυτισμό, σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας, διπολική διαταραχή, σχιζοφρένεια, προβλήματα συμπεριφοράς (κατάχρηση ουσιών, απόπειρα αυτοκτονίας) και άλλες ψυχικές και νοητικές διαταραχές.

Για παράδειγμα, τα παιδιά ενός άνδρα που έγινε πατέρας σε ηλικία 45 ετών, εν αντιθέσει με κάποιον που έγινε στα 24, έχουν:

• Τριπλάσιο κίνδυνο να εμφανίσουν αυτισμό
• 13 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης συνδρόμου ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας
• Διπλάσιο κίνδυνο ψυχωσικής διαταραχής25 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα διπολικής διαταραχής
• Δυόμισι φορές μεγαλύτερη πιθανότητα απόπειρας αυτοκτονίας ή εθισμού στα ναρκωτικά
• Χαμηλότερους βαθμούς στο σχολείο και λιγότερα συνολικά χρόνια εκπαίδευσης.

Παρ’ όλα αυτά, οι ερευνητές διευκρινίζουν πως, αν και αυξημένος, ο ατομικός κίνδυνος λόγω της ηλικίας του πατέρα παραμένει σχετικά χαμηλός (κάτω από 1% για πολλές νευροψυχικές διαταραχές). «Το τελευταίο πράγμα που οι άνθρωποι θα έπρεπε να σκεφτούν, είναι ‘Ω, όχι, αν κάνω παιδί στα 43 μου, θα είναι καταδικασμένο’. Η συντριπτική πλειονότητα των παιδιών από μεγαλύτερης ηλικίας πατέρες είναι μια χαρά», υπογραμμίζει ο καθηγητής Γενετικής Πάτρικ Σάλιβαν του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνα.

Από την άλλη όμως, σε κοινωνικό επίπεδο, αν ολοένα περισσότεροι άνδρες γίνονται πατέρες σε μεγαλύτερη ηλικία, θα υπάρξει μια σταδιακή συσσώρευση ψυχικών διαταραχών. Σε πολλές χώρες καταγράφεται διαχρονική αύξηση της ηλικίας που οι άνδρες, αλλά και οι μητέρες, αποκτούν το πρώτο παιδί τους.

Ο Δρ Ντ’ Ονόφριο πάντως δηλώνει «σοκαρισμένος» από τα ευρήματα της μελέτης του, καθώς δείχνουν ότι ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος από ό,τι θεωρούσε ως τώρα. Από την άλλη πάντως, άλλοι επιστήμονες επεσήμαναν πως υπάρχουν και θετικές πλευρές στην μεγάλη ηλικία του πατέρα, καθώς συνήθως οδηγεί σε πιο σταθερές σχέσεις και σε οικογένειες με υψηλότερο εισόδημα.

Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr,ΑΠΕ-ΜΠΕ