Γιατί είναι δύσκολο να κάνουμε υγιεινές επιλογές;

Είναι πολύ πιθανό να γνωρίζετε ήδη τι κάνει καλό στην υγεία σας (γυμναστική, φρούτα και λαχανικά κ.α.), αλλά είναι επίσης πιθανόν να μην ακολουθείτε αυτές τις συμβουλές.

Γιατί είναι λοιπόν δύσκολο να κάνουμε υγιεινές επιλογές;
«Εν μέρει διότι οι άνθρωποι έχουν μια φυσική τάση να επιδιώκουμε ‘δωράκια’ (με την έννοια της ανταμοιβής) που είναι γρήγορα και εύκολα, όπως ένα κομμάτι σοκολάτας, και όχι μακροπρόθεσμα και δύσκολα, όπως η μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου», εξηγεί ο καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, Ντέιβιντ Λέιμπσον.

«Εξαιτίας λοιπόν αυτής της φυσικής τάσης, η απλή παροχή πληροφοριών (όπως πόσες θερμίδες έχει ένας καφές) δεν αλλάζει τη συμπεριφορά τους», εξηγεί ο Δρ Λέιμπσον. Και αυτό δείχνει γιατί δεν είναι αποδοτικές οι τακτικές δημόσιας υγείας που προωθούν την αναγραφή των θερμίδων και των λιπαρών στους καταλόγους των καταστημάτων εστίασης, αφού οι καταναλωτές δεν αλλάζουν τελικά τον αριθμό των θερμίδων που τρώνε.

Ωστόσο, υπάρχουν άλλοι τρόποι για να μάθουν οι άνθρωποι να υιοθετούν ουσιαστικά καλές πρακτικές για την υγεία τους, επεσήμανε ο καθηγητής μιλώντας στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας για την Προώθηση της Επιστήμης, στη Βοστόνη.

Σε πρόσφατες έρευνες ο Δρ Λέιμπσον και οι συνεργάτες του διαπίστωσαν ότι απλά πράγματα, όπως η κατάρτιση ενός προγράμματος για τη βελτίωση της υγείας, κάνει το άνθρωπο να συμμορφώνεται σε πιο υγιεινές συμπεριφορές.

Για παράδειγμα, σε μια μελέτη οι συμμετέχοντες πήραν ένα φυλλάδιο στο οποίο υπήρχαν πληροφορίες για το πότε και που θα μπορούσαν να κάνουν ένα εμβόλιο κατά της γρίπης. Όταν στο φυλλάδιο υπήρχε και ένα πεδίο για να συμπληρώσουν την ημερομηνία διενέργειας του εμβολίου, το ποσοστό των ατόμων που τελικά πήγε να κάνει το αντιγριπικό εμβόλιο αυξήθηκε από 33% στο 37%.

Αν και η αύξηση είναι μικρή, μελλοντικές έρευνες θα πρέπει να μελετήσουν αν τέτοιου τύπου παρεμβάσεις έχουν μεγαλύτερη επίδραση στην συμπεριφορά.

Ο Δρ Λέιμπσον γενικά μελέτα πώς θα κάνει τους καταναλωτές, και όχι τους κατασκευαστές των προϊόντων, να αλλάξουν, αφού οι παραγωγοί τροφίμων και ποτών είναι πιο δεκτικοί στις απαιτήσεις του αγοραστικού κοινού.

Μελέτες από άλλες επιστημονικές ομάδες έχουν δείξει ότι ασυνείδητοι παράγοντες, όπως το μέγεθος των πιάτων που σερβίρεται το φαγητό, μπορούν να επηρεάσουν την ποσότητα που τρώμε, ενώ τα μικρότερα πιάτα γενικά συντελούν σε μικρότερη ποσότητα καταναλισκόμενης τροφής.