Nόσος Αλτσχάιμερ: Ώρα για δράση

Στις μέρες μας, η αύξηση του αριθμού των ατόμων της τρίτης ηλικίας, έφερε στο προσκήνιο την άνοια, με πιο συχνή μορφή τη νόσο Αλτσχάιμερ (60% του συνόλου) σαν ένα μείζον ιατρικό, κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα.

Οι πάσχοντες από νόσο Αλτσχάιμερ και άλλες μορφές άνοιας στην Ευρώπη είναι σήμερα 7,3 εκατομμύρια και στην Ελλάδα 160.000. Παγκοσμίως οι ανοϊκοί ασθενείς είναι 35.000.000 και αναμένεται να ξεπεράσουν τα 100 εκατομμύρια μέχρι το 2050. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση η νόσος Αλτσχάιμερ απορροφά αυτή τη στιγμή το 25% του συνόλου των δαπανών για την Υγεία.

Η επιστημονική έρευνα, οι επενδύσεις και η συνεργασία στο συγκεκριμένο τομέα σήμερα είναι ζωτικής σημασίας, τόσο για την εξεύρεση ριζικής θεραπείας όσο και για την ανακούφιση του φορτίου των ασθενειών αυτών, και την προσφορά ελπίδας, αξιοπρέπειας και ποιότητας ζωής στα εκατομμύρια των πασχόντων και στις οικογένειές τους.

Το αρχικό σύμπτωμα της νόσου είναι η έκπτωση της μνήμης και συχνά περνά απαρατήρητο τόσο από τον ίδιο τον ασθενή όσο και από τα μέλη της οικογένειας του. Όσο όμως η νόσος εξελίσσεται, επηρεάζονται σταδιακά και οι δραστηριότητες της καθημερινής ζωής, δηλαδή οι κοινωνικές επαφές, η διαχείριση των οικονομικών, η οδήγηση , η φροντίδα του εαυτού.

Με την πάροδο του χρόνου οι δυσκολίες αυτές γίνονται τόσο σοβαρές ώστε ο ασθενής να εξαρτάται ολοκληρωτικά από τους άλλους. Στα παραπάνω συμπτώματα μπορούμε να προσθέσουμε και διαταραχές συμπεριφοράς, απάθεια ή ευερεθιστότητα, διαταραχές ύπνου και όρεξης, υπερκινητικότητα.

Στον εγκέφαλο των ασθενών που πάσχουν από νόσο Αλτσχάιμερ παρουσιάζονται χαρακτηριστικά νευροπαθολογικά ευρήματα, όπως είναι οι «γεροντικές πλάκες» και οι «νευροϊνιδιακοί σχηματισμοί» που εντοπίζονται σε συγκεκριμένες «περιοχές» υπεύθυνες για τη μνήμη και τη μάθηση.

Η νόσος συνήθως εκδηλώνεται σε άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών, ενώ είναι σχετικά σπάνια σε μικρότερες ηλικίες. Στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων η νόσος Αλτσχάιμερ είναι σποραδική. Σαφής κληρονομική προδιάθεση αναγνωρίζεται σε ποσοστό περίπου 5% των ατόμων που πάσχουν. Στις περιπτώσεις αυτές ηλικία έναρξης της νόσου είναι σχετικά μικρή, μεταξύ 40 και 60 ετών.

Έγκυρες, πρόσφατες μελέτες επιβεβαιώνουν ότι ο έλεγχος των αγγειακών παραγόντων κινδύνου (υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, υπερχοληστερολαιμία, υπερομοκυστεϊναιμία, παχυσαρκία, κάπνισμα), η σωματική άσκηση, η υγιεινή διατροφή με φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς και Ω3 λιπαρά οξέα, συντελούν σημαντικά στην πρόληψη της άνοιας. Οι τακτικές αυτές όμως πρέπει να εφαρμόζονται από τη μέση ηλικία, πριν αρχίσει η νευροεκφυλιστική διαδικασία στον εγκέφαλο.

Στα ειδικά Ιατρεία Μνήμης η διάγνωση της νόσου Αλτσχάιμερ και των άλλων μορφών άνοιας επιτυγχάνεται με βεβαιότητα έως και 95%, συνδυάζοντας τα διαγνωστικά μέσα που έχουμε σήμερα στη διάθεσή μας (προηγμένες απεικονιστικές τεχνικές του εγκεφάλου, βιολογικοί δείκτες στο αίμα και στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό, ειδικές νευροψυχολογικές δοκιμασίες). Συνήθως οι ανοϊκοί ασθενείς εξετάζονται από ειδικό γιατρό 3 χρόνια αφού εμφανίσουν τα πρώτα συμπτώματα της νόσου. Η καθυστέρηση αυτή στη διάγνωση και στη θεραπεία έχει αρνητικές επιπτώσεις στην πορεία της νόσου.

Ριζική θεραπεία της νόσου Αλτσχάιμερ δεν υπάρχει, χρησιμοποιούμε όμως φάρμακα που αναστέλλουν την εξέλιξη της νόσου ιδίως αν χορηγηθούν στα αρχικά στάδια. Οι μη φαρμακευτικές θεραπείες-προγράμματα νοητικής ενδυνάμωσης (θεραπεία δι’ αναμνήσεων, προσανατολισμός στην πραγματικότητα, ασκήσεις μνήμης και προσοχής) έχουν θεαματικά αποτελέσματα. Επιπλέον πολλοί νέοι θεραπευτικοί παράγοντες βρίσκονται σε φάση κλινικών δοκιμών με ενθαρρυντικά αποτελέσματα.

Το κόστος φροντίδας των αυξανόμενων ανοϊκών ασθενών στο μέλλον απειλεί να χρεωκοπήσει τα εθνικά συστήματα υγείας. Η ελπίδα όλων μας στηρίζεται στην εντατική επιστημονική έρευνα για την ανεύρεση ριζικής αντιμετώπισης της Άνοιας.

Στο μεταξύ, ασθενείς, φροντιστές, επαγγελματίες υγείας, πρέπει όλοι να αγωνιστούμε για την προαγωγή της ποιότητας ζωής των ανθρώπων με άνοια. Οι εντυπωσιακές επιστημονικές ανακαλύψεις σπάνια συμβαίνουν εν μια νυκτί.

Oι Οργανώσεις Αλτσχάιμερ στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο σας καλούν όλους να βοηθήσετε!

Η Εταιρεία Νόσου Αλτσχάιμερ και Συναφών Διαταραχών Αθηνών είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός, που ιδρύθηκε το 2002 από συγγενείς ανοϊκών ασθενών και επαγγελματίες υγείας που ασχολούνται με τη νόσο Αλτσχάιμερ. Έχει σκοπό να προωθήσει την ενημέρωση, την κατανόηση και την υποστήριξη όλων όσων έχουν οποιαδήποτε σχέση με τη νόσο αυτή. Πραγματοποιεί ένα μεγάλο αριθμό ενημερωτικών, εκπαιδευτικών και άλλων εκδηλώσεων για τους φροντιστές, τους ασθενείς, αλλά και το ευρύτερο κοινό. Σήμερα αριθμεί 1.350 μέλη.

Με την υποστήριξη του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, η Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών λειτουργεί δύο Κέντρα Ημέρας για ανοϊκούς ασθενείς, στην οδό Μάρκου Μουσούρου 89 και Στίλπωνος 33, στο Παγκράτι, (τηλ. 210 7013271) και σε συνεργασία με το Δήμο Αθηναίων στη Λέσχης Φιλίας Πανόρμου του Δήμου Αθηναίων, στην οδό Βαθέως 25 και Πανόρμου, στους Αμπελόκηπους, (τηλ. 210 6424228).

Τα Κέντρα Ημέρας είναι μονάδες ημερήσιας θεραπευτικής φροντίδας ασθενών με νόσο Αλτσχάιμερ και οι δραστηριότητες τους περιλαμβάνουν: ομάδες νοητικής ενδυνάμωσης, εργοθεραπείας, λογοθεραπείας και φυσικής άσκησης.

Αλλη δραστηριότητα της Εταιρείας Νόσου Αλτσχάιμερ και Συναφών Διαταραχών Αθηνών είναι το πρόγραμμα Φροντίδα στο Σπίτι για ανοϊκούς ασθενείς που απευθύνεται σε οικογένειες ανοϊκών ασθενών που δεν μπορούν να μετακινηθούν, λόγω της βαρύτητας της νόσου ή άλλων προβλημάτων.

Στόχος του προγράμματος είναι η παραμονή των ανοϊκών ασθενών στο οικογενειακό περιβάλλον, η αποφυγή της ιδρυματικής φροντίδας, η ανακούφιση του φορτίου των φροντιστών κ.τ.λ. Ομάδα από επαγγελματίες υγείας επισκέπτεται περιοδικά τις οικογένειες των ασθενών προσφέροντας εντελώς δωρεάν εκπαίδευση στους τρόπους φροντίδας των ασθενών, ψυχοκοινωνική στήριξη, επικοινωνία με την κοινότητα

health.in.gr