Συμβουλές για να κάνετε σωστά τον… απολογισμό της χρονιάς

Ο Δεκέμβριος έφτασε στο τέλος του φέρνοντας γιορτές, χαρές αλλά και την ελπίδα για μια καινούρια χρονιά καλύτερη από την προηγούμενη. Καθώς όμως είναι ο τελευταίος μήνας του χρόνου, μοιραία μας παραπέμπει σε έναν απολογισμό της χρονιάς που πέρασε, με όλα τα θετικά και τα αρνητικά που ενέχει ένα τέτοιο εγχείρημα.

Είναι όμως απαραίτητο να υποβληθούμε σε αυτήν τη διαδικασία; Η απάντηση είναι καταφατική, γιατί έτσι θα μπορέσουμε να δούμε πού βρισκόμαστε και πώς πορευόμαστε αναφορικά με τις επιθυμίες, τους στόχους και τις ανάγκες μας, προσμένοντας πάντα μια νέα χρονιά καλύτερη, δημιουργικότερη και πιο εποικοδομητική!

Το επόμενο ζήτημα είναι πώς πρέπει να γίνει ο απολογισμός αυτός. Το βασικότερο είναι να διαθέτουμε ανοιχτό πνεύμα και θετική διάθεση. Στόχος της διαδικασίας δεν είναι απλώς η αυτοκριτική, στην οποία περιορίζονται οι περισσότεροι, αλλά η βαθύτερη γνώση του εαυτού μας και της νέας πορείας που πιθανόν θέλουμε να χαράξουμε.

Το πρώτο σημαντικό σημείο στη διαδικασία του απολογισμού της χρονιάς είναι να λειτουργήσει κανείς ‘χωρίς φόβο και πάθος’, χωρίς δηλαδή να έχει προκαταβολικά καταλήξει στο συμπέρασμα ότι έχει πετύχει ή αποτύχει. Αν χρεώσει μια τέτοια αποτυχία στον εαυτό του, το πιθανότερο είναι ότι θα κάνει το παν -συνειδητά ή, κυρίως, ασυνείδητα- για να το αποδείξει, χρησιμοποιώντας και διαστρεβλώνοντας τα δεδομένα της χρονιάς που πέρασε.

Κοιτάζοντας πίσω μας, καλό είναι να δούμε ποιους στόχους θέσαμε και τι τελικά καταφέραμε να πραγματοποιήσουμε. Πρέπει επίσης να τονίσουμε ότι πολλές φορές ο άνθρωπος πέφτει στην παγίδα ενός αρνητικού τρόπου σκέψης που περιγράφεται από το ‘όλα ή τίποτα’. Κρίνει επομένως τα πράγματα ακραία, χωρίς να λαμβάνει υπόψη του τις ενδιάμεσες διαβαθμίσεις. Έτσι, κάνοντας κανείς τον απολογισμό του θα πρέπει να υπολογίσει και όλα αυτά τα οποία ξεκίνησε, άσχετα από το αν πρόλαβαν να δώσουν αποτελέσματα.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η επιθυμία να δημιουργήσουμε σταθερή σχέση μέσα σε μια χρονιά. Ήδη, από μόνο του κάτι τέτοιο ενέχει το στοιχείο του μακροχρόνιου, δεδομένου ότι πρέπει να περάσουν κάποιοι μήνες πριν αρχίσουμε να θεωρούμε μια σχέση ‘σταθερή’. Και, βέβαια, είναι πολύ πιθανό ότι από τη στιγμή που θα τεθεί ο στόχος μέχρι να κάνουμε νέες γνωριμίες και να βρούμε το κατάλληλο άτομο για δεσμό, θα περάσουν αρκετοί μήνες. Επομένως, αντικειμενικά, μια τέτοια μακροπρόθεσμη διαδικασία θα πρέπει να αξιολογηθεί με κριτήρια διαφορετικά από αυτά του τύπου ‘όλα ή τίποτα’ ή ‘έγινε/δεν έγινε’.

Το ίδιο ισχύει και στον εργασιακό χώρο, όπου συχνά οι αλλαγές είναι αργές, γίνονται βήμα βήμα και χτίζονται με βάση προηγούμενες επιδόσεις ή εμπειρία. Έτσι, σε τέτοιες περιπτώσεις επιβάλλεται να έχουμε μια διαφορετική κλίμακα αξιολόγησης και μια ρεαλιστική άποψη της κατάστασης που δεν θα μας αποθαρρύνουν στην προσπάθειά μας.

Επιπλέον, πρέπει να είμαστε, τουλάχιστον έως ένα βαθμό, αντικειμενικοί. Υπάρχουν κάποιες καταστάσεις οι οποίες ξεφεύγουν από τον έλεγχό μας και επομένως θα πρέπει να τις δεχτούμε ως τέτοιες, χωρίς τάσεις αυτοκατηγόριας και περιττές τύψεις. Υπάρχουν όμως και κάποια άλλα πράγματα που θα μπορούσαμε να είχαμε ελέγξει, αλλά είτε τα αμελήσαμε είτε δεν τα προσέξαμε όταν έπρεπε.

Το να υιοθετήσουμε μια στάση δικαιολογίας για καθετί που μας συμβαίνει, σε τελική ανάλυση μας αποδυναμώνει ως άτομα, γιατί δεν επιτρέπει να αναλάβουμε τις ευθύνες μας και να δεχτούμε ότι σε μεγάλο βαθμό έχουμε τον έλεγχο της ζωής μας.

Ένα άλλο σημείο που πρέπει να προσέξουμε κάνοντας τον απολογισμό της χρονιάς είναι ότι η όλη διαδικασία απαιτεί την ενεργητική διανοητική συμμετοχή μας. Η κατάρτιση μιας ατέλειωτης λίστας από όσα κάναμε και όσα δεν κάναμε, η οποία θα καταλήξει παθητικά σε κάποιο συρτάρι ή στο καλάθι των αχρήστων, δεν έχει νόημα.

Μια πιο ενεργητική αντιμετώπιση του θέματος, ακόμα και αν δεν καλύπτει εκτεταμένα όλους τους τομείς αλλά επικεντρώνεται σε κάποια βασικά τμήματα, μπορεί να δράσει καταλυτικά στη ζωή μας. Οι σκέψεις για το τι πήγε καλά και τι όχι, ποιες ήταν οι ενέργειες που οδήγησαν στα θετικά αποτελέσματα και ποιοι χειρισμοί αποδείχθηκαν, εκ των υστέρων, λιγότερο αποτελεσματικοί, μπορεί να αποτελέσουν έναν καλό οδηγό για τις μικρές και τις μεγάλες αποφάσεις που θα πάρουμε για την καινούρια χρονιά.

health.in.gr