Εξέταση αίματος προβλέπει την εξέλιξη του πρώιμου σταδίου καρκίνου πνεύμονα

Τα καρκινικά κύτταρα, που μπορούν να συλλεχθούν μέσω μια ανάλυσης αίματος, ενδεχομένως να είναι ικανά να προβλέψουν πως θα εξελιχθεί η πορεία της υγείας των ασθενών με πρώιμου σταδίου καρκίνο του πνεύμονα.

Επίσης, θα μπορούσαν να φανούν χρήσιμα στον καθορισμό των ασθενών που είναι πιθανότερο να ωφεληθούν από επιπρόσθετες θεραπείες για την αναχαίτιση της εξάπλωσης του καρκίνου σε άλλα σημεία του οργανισμού.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, με επικεφαλής τον καθηγητή Χημικής Μηχανικής Σουνιθα Ναγκραθ, εξέτασαν κατά πόσο τα καρκινικά κύτταρα μπορούν να «αποδράσουν» από τους όγκους και να «ταξιδέψουν» στο σώμα, μέσω της αιματικής κυκλοφορίας. Έτσι πιστεύεται ότι προκύπτουν οι μεταστάσεις ή οι όγκοι «δορυφόροι» στο σώμα.

Όπως αναφέρεται στο επιστημονικό έντυπο Cancer Research,τα κυκλοφορούντα καρκινικά κύτταρα, αντιπροσωπεύουν μόνο ένα στο ένα δισεκατομμύρια κύτταρα στην αιματική ροή, αλλά αποτελούν μια πολύτιμη πηγή πληροφόρησης για τους όγκους. Χάρη στις υγρής μορφής βιοψίες αναδεικνύεται περαιτέρω η διαγνωστική τους αξία στην καλύτερη φροντίδα των ασθενών.

Στην περίπτωση του πρώιμου σταδίου καρκίνου του πνεύμονα, δηλαδή όταν οι όγκοι έχουν διαστάσεις ελάχιστων χιλιοστών, συνήθως αφαιρούνται χειρουργικά, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις αυτό δεν αρκεί.

«Ακόμα κι αν αφαιρέσεις τον όγκο, αφήνεις πίσω εκατοντάδες καρκινικά κύτταρα. Κι αν ήξερες ότι αφήνεις τον ασθενή να φύγει από το νοσοκομείο με την πιθανότητα υποτροπής σε λιγότερο από έναν χρόνο λόγω αυτών των κυττάρων, δεν θα ήθελες εξαρχής να τα εξοντώσεις;, διερωτάται ο Δρ Ναγκραθ.

Οι επιστήμονες εστιάζοντας σε μια μικρή ομάδα 36 ασθενών μελέτησαν την προγνωστική δύναμη των καρκινικών κυττάρων που κυκλοφορούσαν στο αίμα, χωρίς όμως να υποστηρίζουν ότι αυτά τα υπολειμματικά κύτταρα θα οδηγήσουν σε μετάσταση της νόσου σε ορίζοντα 12μηνου.

Από την ανάλυση των δεδομένων προέκυψε ότι δεσμίδες δύο ή περισσοτέρων ογκοκυττάρων αποτελούσαν ενδείξεις μικρότερου προσδόκιμου επιβίωσης. Έξι από τους εννέα ασθενείς, των οποίων ο καρκίνος είχε επανεμφανιστεί μεταξύ δύο και 26 μηνών είχαν κυκλοφορούντα καρκινικά κύτταρα στις κυτταρικές δεσμίδες.

Η γενετική ανάλυση επιβεβαίωσε ότι αυτές οι δέσμες παρουσίαζαν υψηλή έκφραση επιθετικών χαρακτηριστικών. Επίσης κινούνταν καλύτερα, εισβάλλοντας στο ανοσοποιητικό σύστημα και επιστράτευαν κύτταρα αίματος για να τις βοηθήσουν να αντισταθούν στις θεραπείες. Με άλλα λόγια, τα καρκινικά κύτταρα των δεσμίδων ήταν καταλληλότερα για την εξάπλωση του καρκίνου σε απομακρυσμένα σημεία του σώματος.

«Αποτελούν καθοδηγητές της εξέλιξης του καρκίνου και της ανθεκτικότητάς του και είναι σημαντικότερος στόχος για θεραπεία», εξηγεί ο ερευνητής.

Όλα αυτά τα πολύτιμα στοιχεία προέκυψαν μετά από συλλογή δειγμάτων αίματος, πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την χειρουργική αφαίρεση του όγκου. Σε πρώιμο στάδιο, οι χειρουργοί είχαν συλλέξει αίμα από φλέβα του χεριού εκάστου ασθενή. Επίσης στην αρχή της χειρουργικής διαδικασίας, πριν φτάσουν στον όγκο, επίσης πήραν αίμα από την πνευμονική φλέβα που πήγαζε από τον όγκο, όπου τα καρκινικά κύτταρα αναμενόταν να είναι πιο μαζεμένα.

Και πράγματι, ενώ τα καρκινικά κύτταρα από το χέρι είχαν μέση αναλογία 1,3 ανά 3 χιλιοστόλιτρα, ήταν 7,5 ανά 3 ml στο αίμα από τον πνεύμονα. Στους ασθενείς των οποίων τα δείγματα πνευμονικού αίματος είχαν εκατοντάδες ή και χιλιάδες ογκοκύτταρα, ο αριθμός έπεφτε ραγδαία όταν πια τα κύτταρα είχαν φτάσει στη φλέβα του χεριού.

Αυτό δε μπορούσε να αποδοθεί στην απλή αραίωση και έτσι οι ερευνητές υπέθεσαν ότι οι μεγαλύτερες δεσμίδες κολλάνε στα τριχοειδή αγγεία, πιθανόν στην αρχή κάθε νέου όγκου, ή πολλά από τα κύτταρα αυτά δεν μπορούν να επιβιώσουν στην αιματική κυκλοφορία.

Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr