Το καρότο έχει περισσότερα γονίδια από τον άνθρωπο

Το πλήρες γονιδίωμα του καρότου κατάφεραν να διαβάσουν για πρώτη φορά οι επιστήμονες, ρίχνοντας φως στην εξέλιξή του, στο πορτοκαλί χρώμα του και στη θρεπτική αξία του. Η αποκωδικοποίηση του DNA του αναμένεται να βοηθήσει στο μέλλον στην βελτίωση της ποιότητας και της ανθεκτικότητας των καρότων στους παθογόνους μικροοργανισμούς και την ξηρασία.

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύονται στο επιστημονικό έντυπο Nature Genetics, ερευνητές με επικεφαλής τον καθηγητή Γενετικής Φίλιπ Σάιμον του Πανεπιστημίου του Ουισκόνσιν στο Μάντισον των ΗΠΑ, ανακάλυψαν ότι το καρότο διαθέτει πάνω από 32.100 γονίδια, σχεδόν 10.000 παραπάνω από ό,τι ο άνθρωπος (τα φυτά γενικά περιέχουν περίπου 30.000 γονίδια). Επιπλέον, το ένα τρίτο περίπου των γονιδίων του καρότου (10.530 γονίδια) είναι μοναδικά και δεν έχουν εντοπισθεί αλλού.

Επίσης, η υψηλής ποιότητας β-καροτίνης που περιέχει το καρότο οφείλεται σε ένα και μόνο γονίδιο, που εντοπίζεται στις ρίζες του και από όπου δημιουργείται η βιταμίνη Α, η οποία, μεταξύ άλλων, κάνει καλό στην όραση, στο ανοσοποιητικό σύστημα, στο υγιές δέρμα, στην επικοινωνία των κυττάρων κ.α.

Τα καρότα ανήκουν στην ίδια κατηγορία φυτών με το σέλινο, το μαρούλι, τον μαϊντανό, το κόλιαντρο κ.α., τα γονιδιώματα των οποίων δεν έχουν ακόμη αλληλουχηθεί. Η παραγωγή καρότων, παγκοσμίως, έχει υπερτετραπλασιασθεί από το 1976 μέχρι σήμερα και έχουν εξελιχθεί σε μια από τις δέκα σημαντικότερες καλλιέργειες στον κόσμο.

Τα πρώτα γνωστά καρότα καλλιεργήθηκαν στην Κεντρική Ασία (κυρίως στο Αφγανιστάν) πριν από περίπου 1.100 χρόνια και είχαν χρώμα κίτρινο-μωβ, ενώ τα πορτοκαλί καρότα δεν εμφανίστηκαν στην Ευρώπη πριν τον 16ο αίωνα, όπως δείχνουν πίνακες ζωγραφικής από την Ισπανία και τη Γερμανία. Τα άγρια καρότα είχαν λευκή απόχρωση.

Η αποκωδικοποίηση του καλλιεργήσιμου καρότου δείχνει, όμως, ότι δεν υπάρχει σχέση ανάμεσα στο χρώμα και στη γεύση του. Οι καλλεργητές, πάντως, δείχνουν σταθερή προτίμηση στις ποικιλίες καρότων με πιο έντονα χρώματα, πράγμα που έχει οδηγήσει σε συνεχείς γενετικές αλλαγές των καρότων κατά τις τελευταίες δεκαετίες και σε αύξηση της ποσότητας της καροτίνης και των βιταμινών.

Τα καρότα με έντονο πορτοκαλί χρώμα, σύμφωνα με τους ερευνητές, έχουν περίπου 50% περισσότερη καροτίνη από ό,τι το 1970. Στην Ασία σήμερα καλλεργούνται επίσης ποικιλίες κόκκινων, κίτρινων και μωβ καρότων.

Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr,ΑΠΕ-ΜΠΕ