Νέο είδος βλαστοκυττάρων αλλάζει το τοπίο στις μεταμοσχεύσεις οργάνων

Διεθνής επιστημονική ομάδα ανακάλυψε ένα νέο, άγνωστο μέχρι σήμερα, τύπο πολυδύναμων βλαστικών κυττάρων, που είναι ικανά να εξελίσσονται σε οποιοδήποτε είδος εξεδικευμένου κυττάρου, σύμφωνα με άρθρο του Nature.

Τα νέα βλαστοκύτταρα ονομάστηκαν «επιλεκτικής περιοχής πολυδύναμα βλαστοκύτταρα» (rsPSC ή region-selective pluripotent stem cells) για να αναδειχθεί η πολυδύναμη φύση η οποία εξαρτάται από την περιοχή όπου βρίσκονται.

Τα εν λόγω κύτταρα είναι πιο εύκολο να αναπτυχθούν γρήγορα και σταθερά στο εργαστήριο (in vitro), σε σχέση με τα συμβατικά βλαστοκύτταρα, αρκεί να εμφυτευθούν στο σωστό σημείο του εμβρύου. Αυτό τους δίνει σημαντικό πλεονέκτημα για την παραγωγή τους σε μεγάλη κλίμακα, κάτι σημαντικό από άποψη θεραπευτικών δυνατοτήτων.

Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι, η ανακάλυψη ανοίγει νέες δυνατότητες στο πεδίο της αναγεννητικής ιατρικής, καθώς τα νέα αυτά βλαστοκύτταρα θα μπορούσαν μελλοντικά να αξιοποιηθούν για την ανάπτυξη οργάνων προορισμένων για μεταμόσχευση.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Αναπτυξιακής Βιολογίας Χουάν Κάρλος Μπελμόντε του Ινστιτούτου Salk της Καλιφόρνια, σημειώνουν ότι η ιδιαιτερότητα των νέων βλαστοκυττάρων είναι ότι συνδέονται με συγκεκριμένη περιοχή στο αναπτυσσόμενο έμβρυο και όχι με το στάδιο της ανάπτυξης του τελευταίου, όπως συμβαίνει με τα έως τώρα γνωστά βλαστικά κύτταρα.

Μάλιστα, εργαστηριακά πειράματα έδειξαν ότι τα νέα πολυδύναμα ανθρώπινα βλαστοκύτταρα είναι δυνατό να ενσωματωθούν σε έμβρυα πειραματόζωων (ποντικιών επτά ημερών). Πολύ γρήγορα, μετά από μιάμιση μέρα, τα βλαστοκύτταρα άρχισαν να διαφοροποιούνται στα τρία βασικά είδη πρώιμων κυττάρων (εξωδέρματος, μεσοδέρματος και ενδοδέρματος), που στη συνέχεια αποτελούν την πηγή προέλευσης των διαφόρων οργάνων του σώματος.

Οι επιστήμονες διέκοψαν σκοπίμως την περαιτέρω καλλιέργεια των ανθρωπίνων βλαστοκυττάρων στα ποντίκια, καθώς η διαδικασία θα οδηγούσε στην ανάπτυξη διαγονιδιακών χιμαιρών, δηλαδή ζώων με DNA από δύο διαφορετικά βιολογικά είδη. Θα προχωρήσουν όμως την έρευνα στο άμεσο μέλλον, ώστε να αποκτήσουν καλύτερο έλεγχο της διαδικασίας.

Όπως είπε ο Μπελμόντε, «Αυτά τα κύτταρα που ανακαλύψαμε, μπορούν να παρέχουν τρομερά πλεονεκτήματα στο εργαστήριο για να μελετήσουμε την ανάπτυξη και την εξέλιξη των ασθενειών και έτσι μπορεί να μας ανοίξει νέους δρόμους για καινοτομικές θεραπείες», σχολιάζει ο Δρ Μπελμόντε.

Ξεκαθαρίζει ωστόσο ότι η χρήση αυτών των κυττάρων για τη δημιουργία ζώων με ανθρώπινα όργανα δεν είναι αδύνατη, καθώς παραμένει άγνωστο αν το ανοσοποιητικό σύστημα του ζώου θα αποδεχθεί το ανθρώπινο όργανο ή θα το θεωρήσει ξένο σώμα και θα το απορρίψει. Αυτό είναι πιθανό, στο βαθμό που ένα ανθρώπινο όργανο μπορεί να αναπτυχθεί με διαφορετικό ρυθμό από ό,τι θα έκανε το φυσιολογικό όργανο του ζώου.

Τέλος, ο Δρ Μπελμόντε αναγνωρίζει ότι εγείρονται επίσης διλήμματα βιοηθικής, όπως κατά πόσο είναι θεμιτό να επιδιωχθεί η δημιουργία βιώσιμων ζώων-χιμαιρών με ανθρώπινα όργανα, τα οποία κάποια στιγμή θα αφαιρεθούν για να μεταμοσχευθούν σε ανθρώπους.

Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr,ΑΠΕ-ΜΠΕ