Εργαστηριακή προσομοίωση της νόσου Αλτσχάιμερ πέτυχαν ερευνητές

Αμερικανοί ερευνητές ανακοίνωσαν ότι κατάφεραν να αναπαράγουν σε εργαστηριακό περιβάλλον καλλιέργειες ανθρώπινων εγκεφαλικών κυττάρων, οι οποίες αναπτύσσουν όλα τα στάδια της νόσου Αλτσχάιμερ, σύμφωνα με σχετικό άρθρο του Nature.

Πρόκειται για ένα ουσιαστικό βήμα στην μελέτη της νευροεκφυλιστικής ασθένειας καθώς μέχρι σήμερα η νόσος είχε μελετηθεί μόνο σε ποντίκια με παρεμφερή εγκεφαλική πάθηση.

Τώρα, όμως, οι επιστημονική ομάδα του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης, με επικεφαλής τους Δρ Ρούντολφ Τάντζι και Ντου Γέον Κιμ, έχουν πια στη διάθεσή τους ένα πρωτοποριακό σύστημα κυτταρικής καλλιέργειας, τη «νόσο Αλτσχάιμερ σε τρυβλίο», πράγμα που θα επιτρέψει μεγάλη εξοικονόμηση χρόνου και χρημάτων για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων.

Να σημειωθεί ότι, η νέα μελέτη επιβεβαιώνει και την κυρίαρχη υπόθεση, από τη δεκαετία του ’80, ότι το πρώτο και βασικό βήμα για την εξελικτική πορεία της νόσου Αλτσχάιμερ είναι η συσσώρευση β-αμυλοειδούς στον εγκέφαλο.

Πιο αναλυτικά, οι ερευνητές αρχικά χρησιμοποίησαν εμβρυικά βλαστικά κύτταρα, τα οποία, όταν τα καλλιέργησαν μαζί με χημικές ουσίες, τα μετέτρεψαν σε εγκεφαλικούς νευρώνες. Στη συνέχεια, εισήγαγαν σε αυτά γονίδια που προκαλούν τη νόσο Αλτσχάιμερ και τα καλλιέργησαν ξανά σε εργαστηριακά δοχεία (τρυβλία). Μετά από κάποια αναμονή, ήταν σε θέση να παρακολουθήσουν στα κύτταρα την εξέλιξη της νόσου.

Όπως διαπίστωσαν από την καλλιέργεια των εγκεφαλικών κυττάρων, όντως η εναπόθεση του β-αμυλοειδούς είναι αρκετή για να «πυροδοτήσει» τη δημιουργία τωνπλακών, τον θάνατο των νευρώνων και τη διάχυτη εγκεφαλική φλεγμονή, έναν φαύλο κύκλο με κατάληξη τον μαζικό θάνατο των κυττάρων του εγκεφάλου.

«Το νέο σύστημα, το οποίο είναι δυνατό να προσαρμοστεί και για άλλες νευροεκφυλιστικές διαταραχές, μπορεί να φέρει επανάσταση στην ανακάλυψη φαρμάκων, από άποψη ταχύτητας, κόστους και μελέτης της φυσιολογίας», σχολιάζει ο Δρ Τάντζι. «Η δοκιμή νέων φαρμάκων σε ποντίκια παίρνει πάνω από ένα έτος και είναι πολύ δαπανηρή. Με το νέο τρισδιάστατο μοντέλο μας, μπορούμε πλέον να ελέγχουμε εκατοντάδες χιλιάδες φάρμακα σε λίγους μήνες, χωρίς καν να χρησιμοποιούμε ζώα», προσθέτει.

Η ομάδα του Δρ Τάντζι ξεκινά τη δοκιμή 1.200 φαρμάκων που ήδη κυκλοφορούν για άλλες παθήσεις, αλλά πιθανώς θα ήσαν ωφέλιμα και για τη νόσο Αλτσχάιμερ και άλλων 5.000 πειραματικών – κάτι που θα ήταν αδύνατο να γίνει με ποντίκια σε εύλογο χρονικό διάστημα.

Αν και ένα τρυβλίο εργαστηρίου δεν μπορεί εκ των πραγμάτων να αποτελεί πλήρη προσομοίωση ενός κανονικού εγκεφάλου, καθώς δεν διαθέτει μερικά βασικά συστατικά, όπως ανοσοποιητικά κύτταρα, παρόλα αυτά συνιστά μεγάλη πρόοδο.

«Πρόκειται για ένα γιγάντιο βήμα προόδου, το οποίο μπορεί να επιταχύνει δραματικά τις δοκιμές νέων φαρμάκων», σχολιάζει ο Δρ Π. Μουράλι Ντοραϊσγουάμι του Πανεπιστημίου Ντιουκ που μελετά τη νόσο Αλτσχάιμερ.

Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr,ΑΠΕ-ΜΠΕ