Σημαντική βελτίωση της ατοπικής δερματίτιδας με dupilumab

Θετικά είναι τα πρώτα αποτελέσματα από μελέτη Φάσης ΙΙβ, για τον καθορισμό της δοσολογίας της δραστικής ουσίας dupilumab, σε ενήλικες ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή ατοπική δερματίτιδα (ΑΔ), μία σοβαρή, χρόνια μορφή εκζέματος.

Η μέτρια έως σοβαρή ατοπική δερματίτιδα, μία σοβαρή, χρόνια μορφή εκζέματος, είναι μία συστημική φλεγμονώδης νόσος που χαρακτηρίζεται από αλλεργική αντίδραση προκαλούμενη από μία υποομάδα κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος που ονομάζονται Τ βοηθητικά κύτταρα τύπου 2, ή Th2 κύτταρα. Η IL-4 και η IL-13 αποτελούν βασικές κυτοκίνες που είναι απαραίτητες για την έναρξη και διατήρηση αυτής της Th2 ανοσολογικής απόκρισης.

Οι μέτριες έως σοβαρές μορφές της ατοπικής δερματίτδας χαρακτηρίζονται από έντονη δερματική ξηρότητα, και δερματικές αλλοιώσεις που χαρακτηρίζονται από ερυθρότητα, διήθηση/σχηματισμό πομφόλυγων, εσχαροποίηση/σχηματισμός εξιδρώματος, και λειχηνοποίηση (πάχυνση του δέρματος), με περιόδους επιδείνωσης των αλλοιώσεων που συνοδεύονται από έντονο κνησμό και δερματικές βλάβες που μπορεί να οδηγήσουν σε δευτερογενείς λοιμώξεις.

Η μέτρια έως σοβαρή ατοπική δερματίτιδα μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη ζωή των ασθενών και σχετίζεται με υψηλή επιβάρυνση στην κοινωνία σε ό,τι αφορά στο άμεσο κόστος ιατρικής φροντίδας και συνταγογραφούμενων φαρμάκων και στην απώλεια παραγωγικότητας.

Η dupilumab είναι ένα υπό έρευνα μονοκλωνικό αντίσωμα που αναστέλλει το σηματοδοτικό μηχανισμό των IL-4 και IL-13, δύο κυτοκινών που διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην παθογένεση της μέτριας έως σοβαρής ατοπικής δερματίτιδας.

Όλα τα δοσολογικά σχήματα της dupilumab πέτυχαν το πρωτεύον καταληκτικό σημείο για σημαντική βελτίωση των παραμέτρων βάσει του δείκτη EASI (Eczema Area and Severity Index) από την έναρξη της θεραπείας σε σύγκριση με εικονικό φάρμακο.

Αυτή η Φάσης ΙΙβ διπλή-τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο, καθορισμού δοσολογίας μελέτη διάρκειας 16 εβδομάδων τυχαιοποίησε 380 ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή ατοπική δερματίτιδα, οι οποίοι δεν ήταν σε θέση να πετύχουν επαρκή έλεγχο με φάρμακα τοπικής χρήσης ή για τους οποίους η τοπική θεραπεία δεν ήταν ενδεδειγμένη. Οι ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν να λαμβάνουν ένα από τα πέντε δοσολογικά σχήματα της dupilumab (300 mg εβδομαδιαίως, 300 mg κάθε δεύτερη εβδομάδα, 300 mg μηνιαίως, 200 mg κάθε δεύτερη εβδομάδα, 100 mg μηνιαίως) ή εικονικό φάρμακο. Περίπου το 50% του δέρματός των ασθενών της μελέτης είχε προσβληθεί από ατοπική δερματίτιδα κατά την έναρξη της θεραπείας. Στη διάρκεια του προηγούμενου έτους, περίπου 35% των ασθενών λάμβανε από τους στόματος ένα κορτικοστεροειδές φάρμακο και περίπου 20% λάμβανε συστημική ανοσοκατασταλτική αγωγή για ΑΔ. Περίπου 60% των ασθενών έπασχε από άλλη μία αλλεργική νόσο, ενώ περίπου το 40% των ασθενών είχε ιστορικό άσθματος. Η περίοδος παρακολούθησης της μελέτης βρίσκεται σε εξέλιξη και οι ασθενείς θα παρακολουθούνται για 16 εβδομάδες μετά τη θεραπεία.

Και οι πέντε υποδορίως χορηγούμενες δόσεις της dupilumab έδειξαν δοσοεξαρτώμενη βελτίωση του πρωτεύοντος καταληκτικού σημείου, της μέσης ποσοστιαίας μεταβολής βάσει του δείκτη EASI από την έναρξη έως τη 16η εβδομάδα. Η βελτίωση βάσει του δείκτη EASI κυμάνθηκε μεταξύ της υψηλότερης τιμής 74% για τους ασθενείς στην ομάδα λήψης της μεγαλύτερης δόσης, οι οποίοι λάμβαναν 300 mg εβδομαδιαίως, έως τη χαμηλότερη τιμή 45% στους ασθενείς που λάμβαναν τη χαμηλότερη δόση των 100 mg μηνιαίως, σε σύγκριση με 18% για τους ασθενείς στην ομάδα λήψης εικονικού φαρμάκου (p<0,0001 για όλα τα δοσολογικά σχήματα).

Η πιο συχνά αναφερόμενη ανεπιθύμητη ενέργεια ήταν η ρινοφαρυγγίτιδα, η οποία εμφανίστηκε εξίσου σε όλες τις ομάδες που λάμβαναν θεραπεία με dupilumab (18,5% έως 23%) σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο (21%). Αντιδράσεις στην περιοχή έγχυσης ήταν πιο συχνές στην ομάδα που λάμβανε dupilumab (5% έως 9,5%) σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο (3%), όπως και κεφαλαλγία (12% έως 15%) σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο (8%).

Οι ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με dupilumab επέδειξαν στατιστικά σημαντική και δοσοεξαρτώμενη βελτίωση σε πρόσθετες βασικές παραμέτρους αποτελεσματικότητας σε σύγκριση με τους ασθενείς που λάμβαναν εικονικό φάρμακο μετά από θεραπεία διάρκειας 16 εβδομάδων: 12% έως 33% των ασθενών που λάμβαναν dupilumab πέτυχαν κάθαρση ή σχεδόν πλήρη κάθαρση των δερματικών αλλοιώσεων, σύμφωνα με προκαθορισμένη τιμή βάσει κλίμακας IGA (investigator’s global assessment) 0 ή 1, σε σύγκριση με 2 τοις εκατό με εικονικό φάρμακο (p=0,02 έως p<0,0001)

Οι ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με dupilumab παρουσίασαν μία 16,5% έως 47% μέση μείωση του κνησμού, όπως μετρήθηκε βάσει της αριθμητικής κλίμακας αξιολόγησης κνησμού NRS (numerical-rating scale), σε σύγκριση με αύξηση κατά 5% στην ομάδα που λάμβανε εικονικό φάρμακο (p=0,0005 έως p<0,0001)

Αξίζει να σημειωθεί ότι, τέσσερις παλαιότερες κλινικές μελέτες της dupilumab για τη μέτρια έως σοβαρή ατοπική δερματίτιδα δημοσιεύθηκαν στις 9 Ιουλίου στο επιστημονικό έντυπο New England Journal of Medicine (NEJM).

Η δημοσίευση περιλαμβάνει δεδομένα από τέσσερις ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο μελέτες, οι οποίες αξιολόγησαν δοσολογικά σχήματα της dupilumab που χορηγούνταν υποδορίως σε εβδομαδιαία βάση. Στη δημοσίευση περιλαμβάνονται μία Φάσης ΙΙα μελέτη μονοθεραπείας διάρκειας 12 εβδομάδων, μία Φάσης ΙΙα μελέτη διάρκειας τεσσάρων εβδομάδων της dupilumab σε συνδυασμό με γλυκοκορτικοειδή τοπικής χρήσης και δύο Φάσης Ι μελέτες μονοθεραπείας διάρκειας τεσσάρων εβδομάδων. Σε αυτές τις μελέτες, οι πιο συχνά αναφερόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν ρινοφαρυγγίτιδα και κεφαλαλγία, που εμφανίστηκαν με υψηλότερη συχνότητα στην ομάδα θεραπείας με dupilumab. Η θεραπεία με dupilumab, είτε ως μονοθεραπεία είτε ως συνδυαστική θεραπεία, συσχετίστηκε με βελτίωση των δερματικών αλλοιώσεων και σημαντική βελτίωση του κνησμού. Η πλήρης δημοσίευση είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα www.nejm.org.

«Η δημοσίευση προσελκύει σημαντική προσοχή στη μέτρια έως σοβαρή ατοπική δερματίτιδα, μία συχνή, χρόνια δερματική πάθηση που χαρακτηρίζεται από σοβαρό κνησμό, που ενδέχεται να διαθέτει σημαντικά αρνητική επίδραση στην ικανότητα του ασθενή να διάγει μια πλήρη και δραστήρια ζωή», σύμφωνα με την Δρ Λίσα Μπεκ, M.D., του Τμήματος Δερματολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ιατρικού Κέντρου Rochester και κύρια συγγραφέας του άρθρου ττου NEJM. «Μας ενθαρρύνουν τα συμβατά ευρήματα αυτών των παλαιότερων μελετών και ανυπομονούμε να συνεχίσουμε την κλινική έρευνα με το dupilumab», καταλήγει.

health.in.gr