Η σιταλοπράμη μπορεί να επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου Αλτσχάιμερ

Η δραστική ουσία σιταλοπράμη, που χορηγείται για τη θεραπεία της κατάθλιψης, ενδεχομένως να μπορεί να βοηθήσει και στη διαχείριση της νόσου Αλτσχάιμερ, υποστηρίζουν αμερικανοί ερευνητές. Κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους καθώς και πειράματα σε ζώα έδειξαν ότι μπορεί να επιβραδύνει τα συμπτώματα της νευροεκφυλιστικής πάθησης.

Η σιταλοπράμη, που εγκρίθηκε το 1998 από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ανήκει στην κατηγορία των εκλεκτικών αναστολέων επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRI), της νεότερη δηλαδή γενιάς αντικαταθλιπτικών φαρμάκων. Η σεροτονίνη είναι ένας από τους βασικούς νευροδιαβιβαστές του εγκεφάλου, τους χημικούς «μεταφορείς» μηνυμάτων.

Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του επιστημονικού εντύπου Science Translational Medicine, η επιστημονική ομάδα των Ιατρικών Σχολών των Πανεπιστημίων της Πενσιλβάνια και της Ουάσιγκτον, με επικεφαλής την καθηγήτρια Ψυχιατρικής Υβέτ Σιλάιν, χαρακτηρίζουν μεν «ενθαρρυντική» την ανακάλυψή τους, αλλά τονίζουν ότι είναι πολύ πρόωρο να παίρνουν οι άνθρωποι αντικαταθλιπτικά απλώς για να επιβραδύνουν την άνοια. Άλλοι ειδικοί χαρακτήρισαν «ενδιαφέρον» το εύρημα και θεωρούν προτέρημα ότι η σιταλοπράμη είναι ήδη εγκεκριμένη – αν και για άλλη χρήση.

Οι ερευνητές χορήγησαν σιταλοπράμη σε 23 ανθρώπους και σε ποντίκια και διαπίστωσαν ότι, ανέστειλε τη δράση του β-αμυλοειδούς, πρωτεΐνη που μαζί με την Τ-πρωτεΐνη συμβάλλει στη δημιουργία των καταστροφικών «πλακών» στον εγκέφαλο των ασθενών με νόσο Αλτσχάιμερ, καταστρέφοντας ζωτικούς νευρώνες και προκαλώντας προβλήματα όπως μνήμης, λογικής σκέψης, ψυχικής διάθεσης, επικοινωνίας κ.α.

Το επίπεδο του Β-αμυλοειδούς μειώθηκε κατά 25% στα ποντίκια με νόσο Αλτσχάιμερ, που είχαν πάρει σιταλοπράμη. Έπειτα από δύο μήνες θεραπείας, ο ρυθμός ανάπτυξης νέων πλακών στον εγκέφαλό τους είχε υποχωρήσει σημαντικά (έως 78%), ενώ οι ήδη υπάρχουσες πλάκες δεν μεγάλωναν άλλο. Όμως δεν υπήρξε συρρίκνωση στο μέγεθος των υφιστάμενων πλακών, ούτε μείωση στον αριθμό τους.

Οι 23 υγιείς εθελοντές, ηλικίας 18 έως 50 ετών, πήραν μόνο μια δόση σιταλοπράμης (60mg) και το επίπεδο του β-αμυλοειδούς στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό τους μειώθηκε κατά 38% σε διάστημα 37 ωρών μετά τη χορήγηση της ουσίας.

Η Δρ Σιλάιν παραδέχτηκε ότι «απέχουμε ακόμη πολύ από το να είμαστε σε θέση να διαβεβαιώσουμε πως τα εν λόγω αντικαταθλιπτικά φάρμακα μπορούν να εμποδίσουν τη γνωστική έκπτωση που σχετίζεται με τη νόσο Αλτσχάιμερ». Δήλωσε όμως αισιόδοξη ότι πιθανώς το φάρμακο θα μπορούσε να επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου, κατά δέκα έως 15 χρόνια, προτού τα συμπτώματά της γίνουν ορατά.

Ο επίκουρος καθηγητής Νευρολογίας Τζον Τσιρίτο που συμμετείχε επίσης στην έρευνα, τόνισε πως «αν και τα αντικαταθλιπτικά γενικά είναι καλώς ανεκτά, έχουν κινδύνους και παρενέργειες. Εωσότου μπορέσουμε να αποδείξουμε χωρίς αμφιβολία ότι όντως βοηθάνε στην επιβράδυνση ή και πλήρη αναστολή της νόσου Αλτσχάιμερ στους ανθρώπους, δεν αξίζει να ρισκάρει κανείς. Πρέπει ακόμη να κάνουμε αρκετές έρευνες».

Οι ερευνητές σκοπεύουν να προχωρήσουν και σε νέα μελέτη για να διαπιστώσουν κατά πόσο η σιταλοπράμη μπορεί να δράσει προστατευτικά σε βάθος χρόνου. Μια μελλοντική μεγάλη κλινική δοκιμή, που θα κρατήσει αρκετά χρόνια, θα συγκρίνει επίσης την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου σε σχέση με εικονικό φάρμακο.

Πάντως, ο επικεφαλής ερευνών της Βρετανικής Εταιρείας Νόσου Αλτσχάιμερ εμφανίστηκε επιφυλακτικός, αναφέροντας ότι το δείγμα της αμερικανικής μελέτης ήταν μικρό και δεν περιλάμβανε ασθενείς με νόσο Αλτσχάιμερ ή ανθρώπους άνω των 50 ετών, στους οποίους εμφανίζεται κυρίως η νόσος.

Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr,ΑΠΕ-ΜΠΕ