Παχυσαρκία: Δεν τεκμηριώνεται επιστημονικά ο εθισμός στα τρόφιμα

Η έννοια του εθισμού σε τρόφιμα συγκεντρώνει ολοένα και αυξανόμενο ενδιαφέρον, στην προσπάθειά των επιστημόνων να ερμηνεύσουν συμπεριφορές που συνδέονται με την παχυσαρκία. Ωστόσο, δεν έχουν ακόμη απομονωθεί συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά που ενδεχομένως προκαλούν εθισμό, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο Οbesity Reviews.

Η μελέτη «Υπάρχει αλήθεια εθισμός σε τρόφιμα;» πραγματοποιήθηκε στο Τμήμα Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, σε συνεργασία με τα Εργαστήρια Έρευνας για τον Μεταβολισμό και το Ινστιτούτο της Επιστήμης του Μεταβολισμού του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, καθώς και με το Ίδρυμα «Cambridgeshire and Peterborough» του Εθνικού Συστήματος Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου.

Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα διαθέσιμα δεδομένα, τα τρόφιμα που ενοχοποιούνται ως «εθιστικά» είναι, κυρίως, τρόφιμα που προκαλούν αίσθημα ευφορίας. Στις μελέτες όμως δεν έχουν απομονωθεί συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά που ενδεχομένως προκαλούν εθισμό, αλλά το ενδιαφέρον των επιστημόνων έχει επικεντρωθεί γενικά στα τρόφιμα, στην επίδρασή τους, σε νευρολογικό επίπεδο και στις συνθήκες που ευνοούν την τάση για παχυσαρκία.

Το μοντέλο της εξάρτησης σε τρόφιμα έχει αναπτυχθεί, κυρίως, σε πειραματόζωα, τα οποία όμως φαίνεται να καταναλώνουν ακατάπαυστα τροφή όταν αυτή τα ικανοποιεί γευστικά. Η συγκεκριμένη συμπεριφορά δεν είναι αντίστοιχη με αυτή των ανθρώπων, ενώ φαίνεται να μπορεί να συγκριθεί με την επίδραση των τροφίμων στο σωματικό βάρος των ανθρώπων, όταν η κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε λίπος και ζάχαρη χρησιμοποιούνται σε υπερβολικό βαθμό.

Οι επιστήμονες εξηγούν ότι αν θεωρούσαμε ότι υπάρχει εθισμός σε τρόφιμα, θα έπρεπε να μπορούν να τεκμηριώσουν επίπεδο εθισμού, αλλά και να υπάρχουν συμπτώματα στέρησης στο τρόφιμο που έχουμε εθιστεί, κυρίως σωματικά, κάτι που όμως δεν υπάρχει. Έτσι, πιθανώς είναι άστοχο να μιλάμε για ύπαρξη εθισμού σε τρόφιμα, με την έννοια τουλάχιστον του εθισμού σε ουσίες.

Έτσι, η συγκεκριμένη μελέτη ανασκόπησης δείχνει ότι η έννοια του εθισμού σε τρόφιμα, με τα έως τώρα δεδομένα, δε μπορεί απόλυτα να τεκμηριωθεί. Η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας παραμένει δύσκολη και πολύπλοκη και πρέπει να γίνουν πολλά βήματα έως ότου καταστεί δυνατή η οποιαδήποτε ενοχοποίηση συγκεκριμένων τροφίμων ως εθιστικών. Το παν είναι και παραμένει η ισορροπία, το μέτρο και η ποικιλία επί των επιλογών, ως τρόπος καθημερινής διατροφικής συμπεριφοράς για ένα ισορροπημένο τρόπο ζωής.