Προστασία της γυναικείας γονιμότητας μέσω μηχανισμών του κυτταρικού θανάτου

Μια ανακάλυψη για τον τρόπο που συντελείται ο κυτταρικός θάνατος, ενδεχομένως να οδηγήσει σε νέες μεθόδους προστασίας της γυναικείας γονιμότητας, ειδικά όταν πρόκειται για ασθενείς που υποβάλλονται σε αντικαρκινική θεραπεία.

Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του επιστημονικού εντύπου Molecular Cell, ερευνητές του Ινστιτούτου «Walter and Eliza Hall», του Πανεπιστημίου Monash και του Ινστιτούτου Ιατρικής Έρευνας «Πρίγκιπας Χένρι» στην Αυστραλία μελέτησαν αρχέγονα ωοθυλάκια ωοκυττάρων, τα οποία παρέχουν στην γυναίκα τα ωάρια της.

Διαπίστωσαν ότι, όταν το DNA των κυττάρων αυτών καταστρέφεται συνέπεια χημειοθεραπείας ή ακτινοθεραπείας, δύο πρωτεΐνες, οι Puma και Noxa προκαλούν τον θάνατο του ωαρίου. Αυτή η διαδικασία προκαλεί στειρότητα σε πολλές καρκινοπαθείς.

Ο μικρός αριθμός κυττάρων στο ωάριο μπορεί επίσης να οδηγήσει την γυναίκα σε πρώιμη εμμηνόπαυση.

Όταν οι ερευνητές χειραγώγησαν τα ωοκύτταρα ώστε να μην φέρουν την πρωτεΐνη Puma, δεν καταστράφηκαν μετά την ακτινοθεραπεία.

Ο Δρ Τζεφ Κερ από το Πανεπιστήμιο Monash εξηγεί ότι «αυτό συνήθως μπορεί είναι αιτία ανησυχίας, καθώς τα κατεστραμμένα κύτταρα του ωαρίου πρέπει να πεθάνουν, ώστε να μην καταλήξεις να αποκτήσεις μη φυσιολογικούς απογόνους. Αλλά αυτό που μας εξέπληξε ήταν ότι όχι μόνο τα ωοκύτταρα επιβίωσαν τις ακτινοβολίας, αλλά μπόρεσαν να αποκαταστήσουν την βλάβη στο DNA και τελικά να μπορέσουν να δημιουργήσουν ένα ωάριο το οποίο γονιμοποιήθηκε και συντέλεσε σε υγιή απόγονο».

Και προσθέτει ότι «όταν τα κύτταρα δεν είχαν την πρωτεΐνη Noxa, είχαν ακόμη καλύτερη προστασία έναντι της ακτινοθεραπείας».

Η καθηγήτρια Κλαιρ Σκοτ από το Ινστιτούτο Ιατρικής Έρευνας «Walter and Eliza Hall» συμπληρώνει ότι «αυτό πρακτικά σημαίνει πως στο μέλλον θα έχουμε φάρμακα που θα αναστέλλουν την λειτουργία της πρωτεΐνης Puma και έτσι θα προλαμβάνουμε τον κυτταρικό θάνατο στα κύτταρα του ωαρίου, σε ασθενείς που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία. Τα αποτελέσματα της μελέτης μας κάνουν να ελπίζουμε ότι έτσι θα μπορούμε να διατηρούμε τη γονιμότητα σ’ αυτές τις ασθενείς».

Οι ερευνητές ελπίζουν επίσης ότι η ανακάλυψή τους θα μπορούν να καταστήσει εφικτή την επιβράδυνση της απώλειας των ωοκυττάρων στις ωοθήκες, επομένως την καθυστέρηση της πρώιμης εμμηνόπαυσης.