Τα μικρόβια του εντέρου «επηρεάζουν τον ψυχισμό και τη συμπεριφορά»

Νέα πειράματα σε Καναδά και Ιρλανδία δείχνουν να ενισχύουν τη θεωρία ότι η μικροχλωρίδα του εντέρου επηρεάζει τη λειτουργία του εγκεφάλου: ποντίκια που ταΐστηκαν έναν λακτοβάκιλλο, ο οποίος χρησιμοποιείται ευρέως σε προβιοτικά συμπληρώματα, εμφάνισαν μειωμένα επίπεδα άγχους και αυξημένη διάθεση για περιπέτεια.

Τα εκατοντάδες είδη βακτηρίων και άλλων μικροβίων που κατοικούν στο έντερο των θηλαστικών είναι γνωστό ότι παίζουν σημαντικό ρόλο στην πέψη. Τα τελευταία χρόνια, όμως, έχουν αρχίσει να εμφανίζονται ενδείξεις ότι η επίδρασή τους επεκτείνεται με κάποιο τρόπο και στο κεντρικό νευρικό σύστημα.

Πράγματι, το βακτήριο Lactobacillus rhamnosus φαίνεται να κάνει τη ζωή λίγο πιο ευχάριστη για τα ποντίκια εργαστηρίου, αναφέρει η ομάδα του Τζον Κράιαν, νευροεπιστήμονα στο Πανεπιστήμιο του Κορκ της Ιρλανδίας, στο Proceedings of the National Academy of Sciences.

Ήπια καταστολή

Σε συνεργασία με συναδέλφους του στο καναδικό Πανεπιστήμιο ΜακΜαστερ ο Δρ Κράιαν σχεδίασε ένα πείραμα, στο οποίο τα ποντίκια ακολουθούσαν μια στάνταρτ δίαιτα, εμπλουτισμένη όμως με τον λακτοβάκιλλο L. rhamnosus.

Οι λακτοβάκιλλοι υπάρχουν φυσιολογικά στο ανθρώπινο πεπτικό σύστημα και μεταβολίζουν διάφορα σάκχαρα σε γαλακτικό οξύ. Χρησιμοποιούνται επίσης στην παραγωγή γιαουρτιού, τυριού και άλλων γαλακτοκομικών, καθώς και στα λεγόμενα «προβιοτικά» συμπληρώματα.

Έξι εβδομάδες μετά την έναρξη της δίαιτας, τα ποντίκια υποβλήθηκαν σε στάνταρτ συμπεριφορικά τεστ, τα οποία έδειξαν μειωμένο στρες και άγχος: δεν δίσταζαν να εξερευνήσουν ανοιχτούς χώρους και στενούς διαδρόμους, όπως συμβαίνει συνήθως με τα τρωκτικά. Επιπλέον, παρουσίαζαν μειωμένα επίπεδα ορμονών του άγχους όταν οι ερευνητές τους προκαλούσαν στρες ρίχνοντάς στα σε νερό.

Όπως αναφέρει ο δικτυακός τόπος του περιοδικού Science, η εξέταση του εγκέφαλου των πειραματόζωων αποκάλυψε μεταβολές στη λειτουργία γονιδίων που σχετίζονται με τον νευροδιαβιβαστή GABA (γ-αμινοβουτυρικό οξύ).

Το GABA έχει κατασταλτική δράση στους νευρώνες και οι υποδοχείς στους οποίους συνδέεται είναι ο στόχος πολλών αγχολυτικών φαρμάκων όπως οι βενζοδιαζεπίνες.

Πώς όμως μπορεί ο λακτοβάκιλλος στο πεπτικό σύστημα να επηρεάζει από μακριά τη λειτουργία του εγκεφάλου.

Ο μηχανισμός του φαινομένου παραμένει εν πολλοίς άγνωστος, ωστόσο η νέα μελέτη αποκαλύπτει μια ενδιαφέρουσα παράμετρο: Η αγχολυτική επίδραση του L.rhamnosus και η μεταβολή στους υποδοχείς του GABA εξαφανίστηκε όταν οι ερευνητές έκοψαν το πνευμονογαστρικό νεύρο των πειραματόζωων.

Το νεύρο αυτό είναι γνωστό ότι διαβιβάζει αισθητηριακά σήματα από το έντερο στον εγκέφαλο, παραμένει ωστόσο αδιευκρίνιστο πώς η μικροχλωρίδα του εντέρου επηρεάζει τη λειτουργία του.

«Αυτό είναι το επόμενο που θα πρέπει να εξετάσουμε» λέει ο Δρ Κράιαν.