Τακτικός έλεγχος των ματιών, η καλύτερη πρόληψη των οφθαλμολογικών παθήσεων

Τη σημασία του τακτικού οφθαλμολογικού ελέγχου για την πρόληψη αλλά και την καλύτερη αντιμετώπιση των οφθαλμολογικών παθήσεων που μπορεί να αποτελέσουν αιτία απώλειας της όρασης, επισημαίνει η Ελληνική Οφθαλμολογική Εταιρεία, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Όρασης, που γιορτάζεται κάθε χρόνο τη δεύτερη Πέμπτη του Οκτωβρίου.

Στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου, η Ελένη Γεωργοπούλου, πρόεδρος της Ελληνικής Οφθαλμολογικής Εταιρείας επεσήμανε τη σημασία του εορτασμού σημειώνοντας ότι «η Παγκόσμια Ημέρα Όρασης έχει στόχο να στρέψει το παγκόσμιο ενδιαφέρον στο πρόβλημα της τύφλωσης και τις επιπτώσεις του στον πάσχοντα πληθυσμό. Η Ελληνική Οφθαλμολογική Εταιρεία θεωρεί σημαντική την ενημέρωση του κοινού και την ευαισθητοποίησή του σε θέματα υγείας των οφθαλμών, δεδομένου ότι η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπισή τους μπορεί να αποτρέψει την απώλεια όρασης. Η συχνή επίσκεψη στον οφθαλμίατρο, ειδικά των μεγαλύτερων σε ηλικία ατόμων, μπορεί να συμβάλει στη διατήρηση καλής όρασης και επομένως της ποιότητας ζωής τους».

Πέραν των τραυματισμών και άλλων οξέων καταστάσεων, οι παθήσεις της ωχράς κηλίδας, ο καταρράκτης και το γλαύκωμα, αποτελούν κυρίαρχες αιτίες απώλειας της όρασης του σύγχρονου ανθρώπου. Και παρά την κοινή πεποίθηση ότι αφορούν κυρίως ηλικιωμένα άτομα, οι επιστήμονες τονίζουν ότι πρόκειται για παθήσεις που ξεκινούν νωρίς και εξελίσσονται σε βάθος χρόνου. Ανησυχία προκαλεί και το γεγονός ότι δεν δίνουν συμπτώματα που να κινητοποιήσουν τον ασθενή, ώστε να αναζητήσει εγκαίρως ιατρική βοήθεια.

«Συνήθως οι ασθενείς φτάνουν αργά στο νοσοκομείο ή το οφθαλμιατρείο, όταν το πρόβλημα έχει εδραιωθεί και αυτό περιπλέκει την αντιμετώπιση του. Και το πρόβλημα επιδεινώνεται περαιτέρω από τους μειωμένους κρατικούς πόρους τα χρόνια της κρίσης, παράλληλα με την αυξημένη προσέλευση των ασθενών στα δημόσια νοσοκομεία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα στις περισσότερες κρατικές οφθαλμολογικές κλινικές να υπάρχει μια λίστα αναμονής τουλάχιστον τριών μηνών για να χειρουργηθεί κάποιος για καταρράκτη. Στα ιδιωτικά θεραπευτήρια βέβαια η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική, με άμεση αντιμετώπιση των περιστατικών» εξήγησε η Χρύσα Τερζίδου, διευθύντρια της Οφθαλμολογικής Κλινικής στο Γ.Ν. «Κωνσταντοπούλειο» – Πατησίων Ν. Ιωνίας.

Ο καταρράκτης, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ευθύνεται για το 48% των συνολικών τυφλώσεων, παγκοσμίως, αποτελώντας κύρια αιτία τύφλωσης. Καταρράκτης ονομάζεται η θόλωση του φυσικού φακού του οφθαλμού, η οποία μειώνει την όραση με συνέπεια το άτομο να μην ανταπεξέρχεται στις καθημερινές του δραστηριότητες. Όσο πυκνότερη είναι η θόλωση του φακού τόσο μεγαλύτερη είναι και η ελάττωση της όρασης.

Η πλειονότητα των καταρρακτών εμφανίζεται με την πάροδο της ηλικίας, όπου σχεδόν κάθε άνθρωπος μπορεί δυνητικά να αναπτύξει καταρράκτη. Τυπικά, ηλικίες γύρω στα 50-60 και περισσότερο πάνω από την ηλικία των 70 έχουν κάποιο βαθμό καταρράκτη. Η εγχείρηση είναι ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης του.

Κατά την επέμβαση αφαιρείται ο θολός (καταρρακτικός) φακός και αντικαθίσταται από έναν μόνιμο τεχνητό ενδοφθάλμιο φακό (ενδοφακό) με τη μέθοδο της φακοθρυψίας. Η επέμβαση του καταρράκτη, μια επέμβαση ανώδυνη και γρήγορη για τον ασθενή, θεωρείται από τις πλέον λεπτές και σοβαρές επεμβάσεις που γίνονται στο ανθρώπινο σώμα, καθόσον επεμβαίνει στο πιο πολύπλοκο και πολύτιμο αισθητήριο όργανο που είναι ο οφθαλμός.

«Η εγχείρηση καταρράκτη δεν είναι απλά η αφαίρεση του θολωμένου φακού και η αντικατάστασή του με έναν τεχνητό. Πρόκειται για μια διαδικασία με πολλές παραμέτρους που πρέπει να ληφθούν υπόψη, αν θέλουμε να επιτύχουμε τη βέλτιστη όραση. Σήμερα η τεχνολογία μέσα από τα σύγχρονα εξελιγμένα μηχανήματα φακοθρυψίας και την χρήση των FemtoSecond Cataract Laser μας παρέχει τη δυνατότητα να εξασφαλίσουμε τη μέγιστη ασφάλεια, ταχύτητα και ακρίβεια χειρισμών κατά τη διάρκεια της επέμβασης ώστε να επιτύχουμε το »άριστο’’ μετεγχειρητικό αποτέλεσμα. Επιπρόσθετα με την δυνατότητα χρήσης των ενδοφακών υψηλής τεχνολογίας, ο ασθενής ωφελείται πολλαπλά. Εκτός από την εξαιρετική ποιότητα της όρασης που παρέχουν αυτοί οι ενδοφακοί δίνεται συγχρόνως η δυνατότητα διόρθωσης του αστιγματισμού και της πρεσβυωπίας απαλλάσσοντας πρακτικά τον ασθενή από την χρήση γυαλιών», σημείωσε η κ.Τερζίδου.

Το γλαύκωμα αποτελεί τη δεύτερη κύρια αιτία τύφλωσης, παγκοσμίως. Περίπου 67 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ζουν με γλαύκωμα, και δυστυχώς, οι μισοί πάσχοντες δεν γνωρίζουν ότι νοσούν. Με άλλα λόγια, περισσότεροι από 30 εκατομμύρια άνθρωποι χάνουν σταδιακά την όρασή τους χωρίς προειδοποίηση. Σήμερα, υπάρχουν 4,5 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, οι οποίοι είναι τυφλοί εξαιτίας της νόσου. Στην Ελλάδα τουλάχιστον 200.000 άτομα πάσχουν από γλαύκωμα και οι μισοί εξ αυτών δεν έχουν διαγνωστεί, χάνοντας σιγά-σιγά, αλλά οριστικά την όρασή τους. Παράλληλα, τουλάχιστον 40.000 άτομα θα εμφανίσουν γλαύκωμα μέσα στην επόμενη πενταετία.

«Το γλαύκωμα μπορεί να παραμείνει χωρίς συμπτώματα για μεγάλο χρονικό διάστημα, έως και χρόνια, με συνέπεια να χάνεται ένα σημαντικό μέρος της όρασης, μέχρις ότου ο ασθενής να οδηγηθεί στον οφθαλμίατρο και να διαγνωστεί. Ο τακτικός οφθαλμολογικός έλεγχος είναι ο μόνος τρόπος για να ανιχνευτεί το γλαύκωμα νωρίς, και η πρώιμη διάγνωση είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας για τη διατήρηση λειτουργικής όρασης μακροπρόθεσμα», υπογράμμισε ο Ανδρέας Διαγουρτάς, επιμελητής στην Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική του ΠΓΝΑ «Γ.Γεννηματάς».

Και συμπλήρωσε: «Δυστυχώς μέχρι και σήμερα δεν υπάρχει οριστική θεραπεία για το γλαύκωμα, ωστόσο αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά με καινοτόμες συνδυαστικές φαρμακευτικές αγωγές, οι οποίες μπορεί να σταματήσουν ή να επιβραδύνουν την εξέλιξή του. Η αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου για το γλαύκωμα, άρα το κλειδί για να διατηρηθεί η όρασή στους ασθενείς με γλαύκωμα είναι η κατάλληλη ρύθμιση της ενδοφθάλμιας πίεσης».

Τέλος, οι παθήσεις της ωχράς κηλίδας προκαλούν βαρύτατη απώλεια όρασης, που σε αρκετές περιπτώσεις φτάνει τα επίπεδα νομικής τύφλωσης. Οι Έλληνες ασθενείς υπολογίζονται στις 50.000.

Οι κυριότερες από τις παθήσεις της ωχράς κηλίδας είναι η Ηλικιακή Εκφύλιση της Ωχράς Κηλίδας (ΗΕΩ), το Διαβητικό Οίδημα της Ωχράς Κηλίδας (ΔΟΩ), η Απόφραξη Φλέβας Αμφιβληστροειδούς (ΑΦΑ), το Οίδημα Ωχράς Κηλίδας σε Έδαφος Παθολογικής Μυωπίας αλλά και η Υαλοειδοωχρική έλξη.

Κοινός τόπος στην επιτυχημένη αντιμετώπιση τους είναι η έγκαιρη διάγνωση και η άμεση θεραπευτική αντιμετώπιση. Για το λόγο αυτό η Ελληνική Οφθαλμολογική Εταιρεία συστήνει, ειδικά στους ηλικιωμένους, αλλά και σε όσους πάσχουν από διαβήτη, να επισκέπτονται τον οφθαλμίατρό τους οπωσδήποτε μία φορά κάθε χρόνο.

Ο Ευστράτιος Γκοτζαρίδης, πρόεδρος της Eταιρείας Υαλοειδούς και Aμφιβληστροειδούς τονίζει ότι «ορισμένα άτομα προχωρημένης ηλικίας ή διαβητικοί ασθενείς θα εμφανίσουν μία μορφή αμφιβληστροειδοπάθειας -διαταραχή του αμφιβληστροειδούς του οφθαλμού ή υαλοειδοπάθεια- διαταραχή του υαλοειδούς που μπορεί να επηρεάσει την όραση και να αποτελέσει αιτία τύφλωσης. Σε όποια ηλικία κι αν βρίσκεστε, να επισκέπτεστε τον οφθαλμίατρό σας τουλάχιστον μια φορά το χρόνο, κάνοντας όλες τις απαραίτητες εξετάσεις. Η έγκαιρη διάγνωση των οφθαλμολογικών παθήσεων, μας δίνει τη δυνατότητα να παρέμβουμε έγκαιρα και έτσι η πρόγνωση της εκάστοτε πάθησης να είναι καλύτερη και σε πολλές περιπτώσεις να προλάβουμε ακόμα και την τύφλωση».

Αξίζει να σημειωθεί ότι, την τελευταία δεκαετία νέες καινοτόμες φαρμακευτικές θεραπείες έχουν προστεθεί στην αντιμετώπιση των παθήσεων της ωχράς κηλίδας. Το μέλλον αυτών των θεραπειών φαντάζει ακόμα πιο ευοίωνο με τις νεότερες εξελίξεις που έρχονται από την φαρμακευτική έρευνα με σκευάσματα και συσκευές παρατεταμένης αποδέσμευσης, γονιδιακή θεραπεία, καθώς και συνδυασμοί θεραπειών με συνεργική δράση.

Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr