Αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο λόγω υψηλής χοληστερόλης έχουν οι Έλληνες

Εκστρατεία ενημέρωσης για τους κινδύνους που συνεπάγεται για την υγεία μας η υψηλή LDL («κακή») χοληστερόλη, πραγματοποιεί η Ελληνική Εταιρεία Αθηροσκλήρωσης, αφού περίπου οι μισοί Έλληνες έχουν αυξημένη χοληστερόλη, αρκετοί εξ αυτών δε το γνωρίζουν και το 80% όσων παίρνουν θεραπεία, δεν καταφέρνουν να την ελέγξουν.

Πιο αναλυτικά, η υψηλή LDL χοληστερόλη χαρακτηρίζεται από τους επιστήμονες ως πρόβλημα δημόσιας υγείας, καθώς συνεπάγεται αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών συμβαμάτων. Πρόσφατα επιστημονικά στοιχεία καταδεικνύουν ότι όσο πιο χαμηλά είναι τα επίπεδα της LDL χοληστερόλης τόσο μικρότερος ο καρδιαγγειακός κίνδυνος.

Γι’ αυτό και η Ελληνική Εταιρεία Αθηροσκλήρωσης δράττει την ευκαιρία να ενημερώσει το κοινό προκειμένου να μειωθεί ή και να αποφευχθεί ο κίνδυνος στεφανιαίων επεισοδίων που οφείλονται στην υψηλή χοληστερόλη.

Στην ιστοσελίδα www.piohamilaldl.gr, που δημιούργησε η επιστημονική εταιρεία, εκτός από πληροφορίες για την κατανόηση της δυσλιπιδαιμίας και των κινδύνων της για την υγεία μας, θα βρείτε συμβουλές διατροφής, άσκησης, θεραπευτικές συστάσεις και ότι νέο υπάρχει για την αντιμετώπιση της πάθησης.

Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε η Ελληνική Εταιρεία Αθηροσκλήρωσης με σύνθημα «Όσο πιο χαμηλή η ‘κακή’ LDL χοληστερόλη, τόσο πιο καλή η υγεία της καρδιάς σου», ο πρόεδρος της επιστημονικής εταιρείας, καθηγητή Βιοχημείας – Κλινικής Χημείας στο Τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Αλέξανδρος Τσελέπης, αναφερθηκε στον ρόλο της χοληστερόλης τον οργανισμό του ανθρώπου.

«Η χοληστερόλη του αίματος χωρίζεται σε δύο βασικές κατηγορίες. Την ‘κακή’ LDL χοληστερόλη και την ‘καλή’ HDL χοληστερόλη. Η LDL και η HDL μαζί αποτελούν την ‘Ολική Χοληστερόλη’. Η υψηλότερη τιμή αναφοράς για την ολική χοληστερόλη σε υγιείς ενήλικες δεν θα πρέπει να ξεπερνάει τα 160 mg/dL. Η χοληστερόλη αποτελεί απαραίτητο συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών, χρησιμεύει για τη σύνθεση ορμονών απαραίτητων για τη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού, καθώς και για την απορρόφηση λιποδιαλυτών ουσιών στο έντερο. Όσο πολύτιμη όμως είναι η LDL χοληστερόλη όταν βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα, τόσο επιζήμια γίνεται όταν αυξηθεί, καθώς τότε κινδυνεύουν οι αρτηρίες. Η χοληστερόλη που μεταφέρουν τα σωματίδια της LDL στο αίμα εναποτίθεται στα τοιχώματα των αγγείων, δημιουργώντας αθηρωματικές πλάκες, οι οποίες εμποδίζουν τη ροή αίματος στην καρδιά, τον εγκέφαλο και σε άλλα όργανα του σώματος. Συνεπώς, η LDL χοληστερόλη είναι βλαπτική στον οργανισμό όταν κυκλοφορεί σε μεγάλες ποσότητες και τα υψηλά επίπεδά της αποτελούν έναν από τους βασικούς παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση της στεφανιαίας νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου. Γι’ αυτό και οι στόχοι που θέτουν οι γιατροί αφορούν βασικά στη μείωση της ‘κακής’ LDL χοληστερόλης. Η υψηλότερη τιμή αναφοράς για την LDL χοληστερόλη σε υγιείς ενήλικες δεν θα πρέπει να ξεπερνάει τα 115 mg/dL».

Ο Εμμανουήλ Γανωτάκη, καθηγητή Παθολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης υπογράμμισε ότι, τα στοιχεία δείχνουν ότι υπάρχει άμεση ανάγκη ευαισθητοποίησης του κοινού για τον ρόλο της LDL χοληστερόλης. Εξήγησε ότι ένας τεράστιος αριθμός ανθρώπων αντιμετωπίζει υψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο, καθώς οι τιμές της χοληστερόλης είναι σε υψηλά επίπεδα.

Το χειρότερο είναι ότι μεγάλο ποσοστό ασθενών, οι οποίοι βρίσκονται σε θεραπεία παραμένουν αρρύθμιστοι και αντιμετωπίζουν μεγάλο κίνδυνο, χωρίς να το γνωρίζουν. Τα στοιχεία δείχνουν ότι το 85% των Ελλήνων ασθενών παραμένουν εκτός στόχων ρύθμισης. Παράλληλα, ανέφερε ότι τα πιο πρόσφατα επιστημονικά στοιχεία καταδεικνύουν ότι όσο πιο χαμηλά είναι τα επίπεδα της «κακής»- LDL χοληστερόλης τόσο μικρότερος ο καρδιαγγειακός κίνδυνος.

Οι ειδικοί έκαναν λόγο για πολύ κρίσιμο ρόλο του γιατρού στη συμμόρφωση του ασθενούς στη θεραπεία. Εκτός από τη χορήγηση της ειδικής αγωγής, ο γιατρός πρέπει να καλεί τον πάσχοντα να αλλάζει τρόπο ζωής, διακόπτοντας την καπνιστική συνήθεια, ακολουθώντας την κατάλληλη δίαιτα, χάνοντας βάρος και ακολουθώντας πρόγραμμα σωματικής άσκησης.

Σύμφωνα με τις Κατευθυντήριες Οδηγίες του 2014 της Ελληνικής Εταιρείας Αθηροσκλήρωσης για τη Διάγνωση και Αντιμετώπιση των δυσλιπιδαιμιών, θα πρέπει να κάνουν προληπτικές εξετάσεις όλοι οι άντρες άνω των 40 ετών και όλες οι γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.

Κρίσιμες είναι οι εξετάσεις σε άτομα με αθηροσκληρωτική νόσο, ανεξάρτητα από την ηλικία ή τα κλινικά ευρήματα, καθώς και σε πάσχοντες από σακχαρώδη διαβήτη ανεξάρτητα από την ηλικία, χρόνια νεφρική νόσο, υπέρταση, χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα (λύκος, αρθρίτιδες), σεξουαλική δυσλειτουργία, καπνιστές, υπέρβαροι και παχύσαρκοι.

Σε προληπτικές εξετάσεις πρέπει να υποβάλλονται συγγενείς ατόμων με κληρονομικές διαταραχές λιπιδίων, παιδιά με κληρονομικό ιστορικό υπερλιπιδαιμίας ή καρδιαγγειακής νόσου ή άλλους παράγοντες κινδύνου και άτομα με οικογενειακό ιστορικό πρώιμης στεφανιαίας νόσου.

Αφού γίνουν οι εξετάσεις, τότε ο γιατρός θέτει έναν στόχο για τα επίπεδα της «κακής» LDL χοληστερόλης ανάλογα με το πόσο κινδυνεύει ένας άνθρωπος να υποστεί καρδιαγγειακό επεισόδιο (έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο).

Αν ένας ασθενής έχει ήδη υποστεί καρδιαγγειακό επεισόδιο ή έχει διαβήτη ή χρόνια νεφρική νόσο τότε είναι πολύ υψηλού κινδύνου και ο στόχος για την «κακή» LDL χοληστερόλη είναι κάτω από 70 mg%.

Αν ένας άνθρωπος δεν έχει κάτι από τα παραπάνω ο γιατρός υπολογίζει την πιθανότητα να συμβεί ένα θανατηφόρο καρδιαγγειακό επεισόδιο με τη βοήθεια του ελληνικού ΣΚΟΡ. Αν αυτή η πιθανότητα είναι μεγάλη ή ο ασθενής έχει κληρονομικά πολύ αυξημένη χοληστερόλη ή πάσχει από κάποιο χρόνιο φλεγμονώδες αυτοάνοσο νόσημα, τότε ο στόχος για την «κακή» LDL χοληστερόλη είναι κάτω από 100 mg%.

Όσοι, τέλος, έχουν μέτρια ή μικρή πιθανότητα να πάθουν ένα καρδιαγγειακό επεισόδιο ιδανικά πρέπει να έχουν «κακή» LDL χοληστερόλη κάτω από 115 mg%.

Προκειμένου να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι ο γιατρός συστήνει δίαιτα και άσκηση, ενώ σε πολλές περιπτώσεις χρειάζεται η χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής. Η βάση της θεραπείας είναι οι στατίνες, ενώ αν δεν πετύχουμε το στόχο της «κακής» LDL χοληστερόλης μόνο με στατίνη, χρειάζεται και η προσθήκη δεύτερου φαρμάκου, της εζετιμίμπης.

Τροφές που μειώνουν τη χοληστερόλη

Ο Χρήστος Πίτσαβος, καθηγητή Καρδιολογίας στο Πανεπιστημίου Αθηνών και το Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ιπποκράτειο» υπενθύμισε τον ρόλο της διατροφής στην πρόληψη της δυσλιπιδαιμίας και των καρδιαγγειακών νοσημάτων.

«Οι τροφές που συμβάλλουν στην αύξηση των τιμών των λιπιδίων στο αίμα είναι αυτές που περιέχουν μεγάλες ποσότητες ‘κακού’ λίπους. Με τον όρο ‘κακό λίπος’ εννοούμε κυρίως το κορεσμένο λίπος, που είναι συνήθως ζωικής προέλευσης και υπάρχει σε τρόφιμα όπως βούτυρο, μαγιονέζα, ζωικό λίπος, ζωμός κρέατος και εκχυλίσματα, κρέμες, λίπος ή γάλα καρύδας, παστά, παγωτά, αλλαντικά, κρόκοι αυγών, πλήρες γάλα, ολόπαχα γιαούρτια και τυριά, τυριά σε κρέμα, γλυκά, σοκολάτα, κακάο, κρουασάν και αρτοσκευάσματα με αυγά και βούτυρο και τηγανητά τρόφιμα.
Στον αντίποδα, οι τροφές που μπορούμε να καταναλώνουμε για να μειωθούν τα λιπίδια είναι όσες περιέχουν καλής ποιότητας λίπη, όπως τα μονοακόρεστα (ελαιόλαδο) ή πολυακόρεστα (ψάρια, ξηροί καρποί) ή φυτικές ίνες (διαλυτές και αδιάλυτες).
Τέτοια τρόφιμα είναι τα παξιμάδια, ρύζι, πατάτες (όχι τηγανητές), ψάρι και κοτόπουλο (στήθος, όχι την πέτσα), κρέας άπαχο (μοσχαρίσιο, χοιρινό) ελαιόλαδο, αποβουτυρωμένα γαλακτοκομικά (γάλα, γιαούρτι), τυριά με χαμηλά λιπαρά, όσπρια (φασόλια, ρεβίθια, μπιζέλια, φακές) λαχανικά (αγκινάρες, σπαράγγια, μελιτζάνες, μπρόκολα, λάχανο, καρότα, κουνουπίδι, κολοκυθάκια, αγγούρι, λεπτά φασολάκια, μαρούλι, μανιτάρια, πιπεριές, σπανάκι, καλαμπόκι, ντομάτες και χόρτα)», σημείωσε.

health.in.gr