Εγκρίθηκε από του στόματος θεραπεία της νόσου Gaucher Τύπου 1

Την έγκριση του Αμερικανικού Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) έλαβε η ελιγλουστάτη (σε μορφή κάψουλας), ως πρώτης γραμμής από του στόματος θεραπεία για συγκεκριμένο πληθυσμό ενήλικων ασθενών με νόσο Gaucher Τύπου 1. Η ελιγλουστάτη αναμένεται να καταστεί διαθέσιμη στους ασθενείς σε διάστημα ενός μήνα.

Αιτήσεις για άδεια κυκλοφορίας της ελιγλουστάτης βρίσκονται υπό αξιολόγηση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA) και άλλες ρυθμιστικές αρχές.

Πάντως, ένας μικρός αριθμός ενήλικων ασθενών οι οποίοι μεταβολίζουν την ελιγλουστάτη με ταχύτερο ή απροσδιόριστο ρυθμό, όπως αυτός εντοπίζεται μέσω μιας πιστοποιημένης εργαστηριακής γενετικής εξέτασης, δεν θα είναι κατάλληλος για θεραπεία με ελιγλουστάτη.

Η νόσος Gaucher είναι μία κληρονομική διαταραχή από την οποία πάσχουν λιγότεροι από 10.000 άνθρωποι παγκοσμίως. Οι άνθρωποι με τη νόσο Gaucher διαθέτουν ανεπάρκεια ενός ενζύμου, της β-γλυκοσιδάσης (γλυκοκερεβροσιδάση) που διασπά ένα συγκεκριμένο τύπο μορίου λιπιδίου. Ως αποτέλεσμα, τα διογκωμένα με λιπίδια κύτταρα (τα ονομαζόμενα κύτταρα Gaucher) συσσωρεύονται σε διαφορετικά μέρη του σώματος, κυρίως στο σπλήνα, το ήπαρ και το μυελό των οστών. Η συσσώρευση κυττάρων Gaucher μπορεί να προκαλέσει διόγκωση του σπλήνα και του ήπατος (σπληνομεγαλία και ηπατομεγαλία), αναιμία, εκτεταμένη αιμορραγία και μώλωπες, οστική νόσο και έναν αριθμό άλλων σημείων και συμπτωμάτων. Η πιο κοινή μορφή της νόσου Gaucher, ο τύπος 1, γενικά δεν επηρεάζει τον εγκέφαλο.

Η ελιγλουστάτη είναι ένα νέο ανάλογο του γλυκοσυλοκεραμιδίου που χορηγείται από το στόμα, έχει σχεδιαστεί για να αναστέλλει μερικώς το ένζυμο συνθετάση του γλυκοσυλοκεραμιδίου, οδηγώντας στη μειωμένη παραγωγή γλυκοσυλοκεραμιδίου. Το γλυκοσυλοκεραμίδιο είναι η ουσία που συσσωρεύεται στα κύτταρα και τους ιστούς των ατόμων που πάσχουν από τη νόσο Gaucher. Σε προκλινικές μελέτες, το μόριο, έδειξε εξειδίκευση για τη συνθετάση του γλυκοσυλοκεραμιδίου. Μετά από ένα εκτεταμένο πρόγραμμα προκλινικών δοκιμών και κλινικής έρευνας πρώτου σταδίου, η ελιγλουστάτη περιλήφθηκε σε μελέτες στο πλαίσιο του μεγαλύτερου Φάσης 3 κλινικού προγράμματος που εκπονήθηκε ποτέ για τη νόσο Gaucher.

Η έγκριση του FDA βασίστηκε σε δεδομένα αποτελεσματικότητας από δύο θετικές Φάσης 3 μελέτες για την ελιγλουστάτη: μία σε ασθενείς που λάμβαναν πρώτη φορά θεραπεία (Κλινική μελέτη 1), και η άλλη σε ασθενείς που είχαν λάβει προηγούμενη εγκεκριμένη θεραπεία ενζυμικής υποκατάστασης (Κλινική μελέτη 2). Ο κατατεθειμένος φάκελος συμπεριλάμβανε επίσης δεδομένα αποτελεσματικότητας τεσσάρων ετών από τη Φάσης 2 μελέτη της ελιγλουστάτης.

Στην Κλινική μελέτη 1, παρατηρήθηκε βελτίωση στα ακόλουθα καταληκτικά σημεία μετά από θεραπεία με ελιγλουστάτη διάρκειας 9 μηνών: μέγεθος σπλήνα, επίπεδα αιμοπεταλίων, επίπεδα αιμοσφαιρίνης, και μέγεθος ήπατος. Οι ασθενείς συνεχίζουν να λαμβάνουν ελιγλουστάτη κατά την περίοδο επέκτασης, και η πλειοψηφία των ασθενών λαμβάνει θεραπεία για διάστημα που ξεπερνά τους δεκαοκτώ μήνες.

Η Κλινική μελέτη 2 πέτυχε τα προκαθορισμένα κριτήρια μη κατωτερότητας σε σχέση με μία θεραπεία ενζυμικής υποκατάστασης (ιμιγλυκεράση), τα οποία συνίσταντο σε ένα σύνθετο καταληκτικό σημείο για καθεμιά από τις ακόλουθες παραμέτρους: μέγεθος σπλήνα, επίπεδα αιμοσφαιρίνης, αριθμός αιμοπεταλίων και μέγεθος ήπατος. Οι ασθενείς συνεχίζουν να λαμβάνουν ελιγλουστάτη κατά την περίοδο επέκτασης, και η πλειοψηφία των ασθενών λαμβάνει θεραπεία για διάστημα που ξεπερνά τα δύο έτη.

Οι πιο συχνά αναφερόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες (≥10%) είναι κόπωση, κεφαλαλγία, ναυτία, διάρροια, πόνος στην πλάτη, πόνος στα άκρα και άλγος άνω κοιλιακής χώρας.

Οι κάψουλες ενδείκνυνται για τη μακρόχρονη θεραπεία ενηλίκων με νόσο Gaucher τύπου 1 (GD1), οι οποίοι διαθέτουν υψηλή ικανότητα μεταβολισμού του CYP2D6 (EMs), ενδιάμεση ικανότητα (IMs) μεταβολισμού, ή μειωμένη ικανότητα (PMs) μεταβολισμού όπως προσδιορίζεται με μία εξέταση, εγκεκριμένη από τον FDA. Οι ασθενείς που διαθέτουν ιδιαίτερα αυξημένη ικανότητα (URMs) μεταβολισμού για το CYP2D6 ενδέχεται να μην πετύχουν τα απαραίτητα επίπεδα συγκέντρωσης ελιγλουστάτης στο πλάσμα για την επίτευξη θεραπευτικού αποτελέσματος. Δεν είναι δυνατή η σύσταση συγκεκριμένης δόσης σε εκείνους τους ασθενείς των οποίων ο γονότυπος CYP2D6 δεν είναι δυνατό να προσδιοριστεί (μη προσδιορισμένη ικανότητα μεταβολισμού).

Η ελιγλουστάτη αντενδείκνυται για τους ακόλουθους ασθενείς λόγω κινδύνου για σημαντικά αυξημένη συγκέντρωση της ελιγλουστάτης στο πλάσμα, που ενδέχεται να οδηγήσει σε παράταση των διαστημάτων PR, QTc, και/ή QRS, η οποία θα μπορούσε να προκαλέσει καρδιακές αρρυθμίες: άτομα με υψηλή ή ενδιάμεση ικανότητα μεταβολισμού (EMs ή IMs) που λαμβάνουν ένα ισχυρό ή μέτριο αναστολέα του CYP2D6 ή ταυτόχρονα με ένα ισχυρό ή μέτριο αναστολέα του CYP3A και άτομα με ενδιάμεση ή μειωμένη ικανότητα μεταβολισμού (IMs ή PMs) που λαμβάνουν ένα ισχυρό αναστολέα CYP3A.

Τα φάρμακα που αναστέλλουν τα CYP2D6 και CYP3A ενδέχεται να παρουσιάσουν σημαντικά αυξημένη έκθεση στην ελιγλουστάτη και είναι δυνατό να απαιτηθεί τροποποίηση της δοσολογίας της ελιγλουστάτης , ανάλογα με την ικανότητα μεταβολισμού.

Επειδή η ελιγλουστάτη προβλέπεται ότι προκαλεί αύξηση της διάρκειας των διαστημάτων του ηλεκτροκαρδιογραφήματος (ΗΚΓ) σε σημαντικά αυξημένα επίπεδα συγκέντρωσης στο πλάσμα, δεν ενδείκνυται η χρήση της σε ασθενείς με προϋπάρχουσα καρδιακή νόσο, σύνδρομο παρατεταμένου διαστήματος QT (long QT syndrome) ή σε συνδυασμό με αντιαρρυθμικά φάρμακα Τάξης IA και Τάξης III.

Η χορήγηση της ελιγλουστάτης κατά την κύηση επιτρέπεται μόνο εφόσον το δυνητικό όφελος δικαιολογεί τον δυνητικό κίνδυνο, με βάση δεδομένα δοκιμών σε ζώα, η ελιγλουστάτη ενδέχεται να βλάψει το έμβρυο. Διακόψτε τη λήψη του φαρμάκου ή τη γαλουχία με βάση την αναγκαιότητα του φαρμάκου για τη μητέρα. Η ελιγλουστάτη δεν ενδείκνυται για ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή νεφρική δυσλειτουργία ή ασθενείς με ηπατική δυσλειτουργία.

«Η ελιγλουστάτη αποτελεί μια νέα σημαντική επιλογή για ασθενείς που πάσχουν από τη νόσο Gaucher τύπου 1», δήλωσε η Ροντα Μπάιερς, CEO του αμερικανικού Εθνικού Ιδρύματος για τη Νόσο Gaucher (Gaucher National Foundation). «Καθώς η θεραπεία ενζυμικής υποκατάστασης αποτελεί την τυπική αντιμετώπιση για τη νόσο Gaucher, οι ασθενείς λαμβάνουν εφ’ όρου ζωής ενδοφλέβια θεραπεία . Με την έγκριση της από του στόματος θεραπείας πρώτης γραμμής από τον FDA, η ελιγλουστάτη είναι σε θέση να αποτελέσει μια πολύτιμη θεραπευτική επιλογή για άτομα που πάσχουν από αυτή τη σοβαρή νόσο».

«Η έγκριση της ελιγλουστάτης αποτελεί θετική εξέλιξη για τους ασθενείς με νόσο Gaucher, καθώς πρόκειται για μια από του στόματος θεραπεία πρώτης γραμμής που έχει επιδείξει θετικό προφίλ κινδύνου/οφέλους, γεγονός που την καθιστά σημαντική από επιστημονική όσο και κλινική πλευρά», δήλωσε ο Δρ Πραμοντ Μιστρι, MD, PhD, καθηγητής Ιατρικής και Παιδιατρικής και Διευθυντής του Αμερικανικού Εθνικού Κέντρου Αντιμετώπισης της νόσου Gaucher (National Gaucher Disease Treatment Center) στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Γέιλ. «Ενώ οι θεραπείες ενζυμικής υποκατάστασης διασπούν τις εναποθέσεις λιπιδίων που συσσωρεύονται στα κύτταρα και προκαλούν πληθώρα συμπτωμάτων, η ελιγλουστάτη αναστέλλει εξ αρχής τη συσσώρευση αυτών των εναποθέσεων λιπιδίων».

health.in.gr