Εγκρίθηκε η φινταξομυκίνη στη θεραπεία της λοίμωξης από C.difficile

Σε μείζονα πρόβλημα εντός των νοσοκομείων, οίκων ευγηρίας και άλλων ιδρυμάτων μακροχρόνιας φροντίδας ασθενών¹, η λοίμωξη από το Clostridium difficile (κλωστηρίδιο το δύσκολο, CDI), καθώς χαρακτηρίζεται από σημαντική νοσηρότητα και θνητότητα σε ενήλικες, ενώ από πρόσφατες μελέτες φαίνεται ότι αναδεικνύεται ως αίτιο διάρροιας και σε νεογνά και παιδιά².

Πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε άδεια κυκλοφορίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση μιας νέας, αποτελεσματικής ουσίας στην αντιμετώπιση της λοίμωξης CDΙ στους ενήλικες, της φινταξομυκίνης.

Η έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ουσία βασίστηκε στα αποτελέσματα δύο κλινικών μελετών φάσης ΙΙΙ, οι οποίες διεξήχθησαν σε Ευρώπη και Βόρεια Αμερική σε ενήλικες με CDI και συνέκριναν την αποτελεσματικότητα και ασφάλεια της φινταξομυκίνης σε δοσολογία 400mg/ημέρα από του στόματος έναντι βανκομυκίνης σε δοσολογία 500mg/ημέρα από του στόματος για μια περίοδο θεραπείας διάρκειας 10 ημερών¹⁸’²¹.

Τα αποτελέσματα των μελετών επέδειξαν μη κατωτερότητα ως προς τη βανκομυκίνη (πρωτεύον τελικό σημείο) καθώς οι δύο θεραπείες πέτυχαν κλινική ίαση* σε παρόμοιο ποσοστό ασθενών, αλλά και πιθανή υπεροχή της φινταξομυκίνης ως προς τη βανκομυκίνη¹⁸’²¹.

Στους ασθενείς που έλαβαν φινταξομυκίνη μειώθηκε σημαντικά το ποσοστό υποτροπής της CDI, και είχαν σημαντικά μεγαλύτερη πιθανότητα υποχώρησης της διάρροιας χωρίς υποτροπή εντός 30 ημερών από την ολοκλήρωση θεραπείας, έναντι της θεραπείας με βανκομυκίνη¹⁸’²¹. Επιπροσθέτως, η φινταξομυκίνη επηρέασε ελάχιστα τη φυσιολογική εντερική χλωρίδα²² και επέδειξε παρόμοιο προφίλ ασφάλειας με την από του στόματος βανκομυκίνη ¹⁸’²¹.

Το Clostridium difficile αποτελεί το βασικότερο αίτιο νοσοκομειακής διάρροιας στις βιομηχανοποιημένες χώρες³, ενώ φαίνεται ότι η επίπτωση και η βαρύτητά της CDI αυξάνονται ⁴¯⁷. Το C.difficile είναι (gram+ αναερόβιο) βακτήριο που σχηματίζει σπόρους, οι οποίοι μπορούν να παραμείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα τόσο στο φυσικό περιβάλλον, όσο και στον ασθενή, διευκολύνοντας τη μετάδοσή του, αλλά και την υποτροπή της λοίμωξης⁸ʼ⁹.

Για την εκρίζωση των σπόρων του βακτηρίου απαιτείται καλό πλύσιμο των χεριών με νερό και σαπούνι ή εναλλακτικά φαρμακευτικά σαπούνια (που περιέχουν χλωρεξιδίνη), ενώ τα αλκοολούχα διαλύματα καθαρισμού χεριών δεν είναι αποτελεσματικά⁷’¹⁰ .

Αν οι σπόροι καταφέρουν να εισχωρήσουν στον οργανισμό, υπό τις κατάλληλες συνθήκες προκαλούν τη λοίμωξη.¹¹ Τοξίνες Α και Β που παράγονται από παθογόνα στελέχη του C.difficile τραυματίζουν το βλεννογόνο του παχέος εντέρου και προκαλούν φλεγμονή, οδηγώντας σε διάρροια ή κολίτιδα ⁸. Σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να υπάρχουν επιπλοκές, όπως εντερική διάτρηση, ειλεός, μεγάκολο ⁸ʼ⁹’¹¹ -όπου η χειρουργική επέμβαση σε κάποιους ασθενείς μπορεί να είναι σωτήρια για τη ζωή ¹¹ – ή ακόμα και θάνατος⁸’¹¹. Κατά συνέπεια, η ελλιπής υγιεινή των χεριών αυξάνει τον κίνδυνο λοίμωξης από C.difficile, με δυνητικά ολέθρια αποτελέσματα.

Οι ασθενείς τυπικά αναπτύσσουν τη λοίμωξη μετά από τη χρήση ευρέως φάσματος αντιβιοτικών που διαταράσσουν τη φυσιολογική εντερική χλωρίδα, επιτρέποντας την ανάπτυξη του C.difficile¹¹. Ειδικά σε ασθενείς ηλικίας 65 ετών και άνω, ο κίνδυνος λοίμωξης από C.difficile (CDI) και υποτροπής της νόσου είναι ιδιαίτερα υψηλός¹².

Η CDI αυξάνει σημαντικά το κόστος της υγειονομικής περίθαλψης, εξαιτίας της παρατεταμένης νοσηλείας των ασθενών¹³ που κυμαίνεται σε 1-3 εβδομάδες επιπλέον στο νοσοκομείο σε σύγκριση με εκείνους χωρίς CDI¹⁴¯¹⁶, επιβαρύνοντας το σύστημα υγείας με πρόσθετο κόστος από €4.067 – €9.276 ανά επεισόδιο ασθενούς¹⁴.

Σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση της CDI, η τυπική διαθέσιμη μέχρι σήμερα θεραπεία συνίσταται στη χορήγηση μετρονιδαζόλης ή βανκομυκίνης ⁹’¹⁷. Με τις τρέχουσες θεραπείες, μέχρι και 25% των ασθενών παρουσιάζει υποτροπή της CDI εντός τριάντα ημερών από την αρχική αγωγή¹⁸¯²⁰.

*Σημείωση: Στις δύο μελέτες φάσης ΙΙΙ, η κλινική ίαση ορίστηκε ως υποχώρηση της διάρροιας κατά τη διάρκεια της θεραπείας χωρίς περαιτέρω ανάγκη για θεραπεία της CDI, δυο μέρες μετά την ολοκλήρωση χορήγησης του ερευνητικού φαρμάκου.

Βιβλιογραφία:

1. Simor AE, et al. Clostridium difficile in Long-term-care facilities for the elderly. Infect Control Hosp Epidemiol. 2002;23:696-703

2. Khanna S et al.The epidemiology of Clostridium difficile infection in children: a population-based study Clin Infect Dis. 2013 May;56(10):1401-6.

3. Crobach MJ et al. European Society of Clinical Microbiology and Infectious Diseases (ESCMID): data review and recommendations for diagnosing Clostridium difficile-infection (CDI) Clin Microbiol Infect 2009; 15: 1053–1066.

4. Lyytikainen O et al. Hospitalizations and deaths associated with Clostridium difficile infection, Finland, 1996-2004Emerg Infect Dis 2009; 15: 761-765

5. Sοes L et al. The emergence of Clostridium difficile PCR ribotype 027 in Denmark a possible link with the increased consumption of fluoroquinolones and cephalosporins? Euro Surveill 2009; 14: pii-19176

6. Soler P et al Rates of Clostridium difficile infection in patients discharged from Spanish hospitals, 1997-2005 Infect Control Hosp Epidemiol 2008; 29: 887-889

7. Vonberg RP et al. Clostridium difficile in discharged inpatients, Germany Emerg Infect Dis. 2007 Jan;13(1):179-80

8. Sunenshine RH and McDonald LC Clostridium difficile-associated disease: New challenges from an established pathogen Cleve Clin J Med 2006; 73(2): 187–197

9. Poutanen SM & Simor AE. Clostridium difficile-associated diarrhea in adultsCMAJ 2004; 171: 51–58.

10. Dale N. Gerding et al Measures to control and prevent Clostridium difficile infection.Clinical Infectious Diseases 2008; 46:S43–9

11. Kelly CP, LaMont JT. CLOSTRIDIUM DIFFICILE INFECTION Ann Rev Med 1998; 49: 375–390

12. Pepin J et al. Increasing Risk of Relapse after Treatment of Clostridium difficile Colitis in Quebec, CanadaClin Infect Dis 2005; 40: 1591–1597

13. Ghantoji SS, et al. Economic healthcare costs of Clostridium difficile infection: a systematic review. J Hosp Infect 2010;74:309–18.

14. Vonberg RP et al. Costs of nosocomial Clostridium difficile-associated diarrhoea JHosp Infect 2008;70:15-20

15. Wilcox et al. Financial burden of hospital-acquired Clostridium difficile infection.J Hosp Infect 1996;34:23–30;

16. Dubberke et al. Review of current literature on the economic burden of Clostridium difficile infection Infect Control Hosp Epidemiol 2009;30:57–66;

17. Bauer MP et al. European Society of Clinical Microbiology and Infectious Diseases (ESCMID): treatment guidance document for Clostridium difficile infection (CDI). Clin Microbiol Infect 2009; 15: 1067–1079

18. L ouie TJ et al. Fidaxomicin versus Vancomycin for Clostridium difficile Infection

N Engl J Med 2011; 364(5): 422–431

19. Lowy I et al. Treatment with Monoclonal Antibodies against Clostridium difficile Toxins

N Engl J Med 2010; 363: 197–205

20. Bouza E et al. Results of a phase III trial comparing tolevamer, vancomycin and metronidazole in patients with Clostridium difficile-associated diarrhoea Presented at 18th European Congress of Clinical Microbiology and Infectious Diseases, Barcelona 2008. Abstract0464.

21. Cornely OA et al. Fidaxomicin versus vancomycin for infection with Clostridium difficile in Europe, Canada, and the USA: a double-blind, non-inferiority, randomised controlled trial.

Lancet Infect Dis 2012; 12: 281–289

22. Tannock GW, et al. A new macrocyclic antibiotic, fidaxomicin (OPT-80), causes less alteration to the bowel microbiota of Clostridium difficile-infected patients than does vancomycin. Microbiology 2010;156:3354–9.

health.in.gr