Η ελλιπής αναγνώριση των διαφυλικών ατόμων θέτει σε κίνδυνο την υγεία τους

Σε περίπου 25 εκατομμύρια υπολογίζονται οι διαφυλικοί (διεμφυλικοί) σε όλο τον κόσμο και H αναγνώριση των δικαιωμάτων των διαφυλικών (διεμφυλικών/transgender) ατόμων είναι καίριας σημασίας για την προστασία της υγείας τους, σύμφωνα με μια σειρά επιστημονικών μελετών, που δημοσιεύονται στο επιστημονικό έντυπο The Lancet.

Οι μελέτες που αφορούν περίπου 25 εκατομμύρια διαφυλικά άτομα, παγκοσμίως, δημοσιεύθηκαν με αφορμή το 24ο επιστημονικό συμπόσιο της Παγκόσμιας Επαγγελματικής Ένωσης για την Υγεία των Διαφυλικών (WPATH), που πραγματοποιείται φέτος στο Άμστερνταμ.

Η στατιστική εκτίμηση για περίπου 25 εκατομμύρια διαφυλικούς, παγκοσμίως, προκύπτει από τις εκτιμήσεις ότι το ποσοστό των διαφυλικών κυμαίνεται από 0,5% έως 1,3% για όσους ανήκαν στο άρρεν φύλο κατά τη γέννηση τους και από 0,4% έως 1,2% για όσους ανήκαν στο θήλυ φύλο κατά τη γέννησή τους. Με έναν παγκόσμιο πληθυσμό 5,1 δισεκατομμυρίων ατόμων άνω των 15 ετών και λαμβάνοντας υπόψη τις ανωτέρω χαμηλότερες εκτιμήσεις, προκύπτει ο αριθμός των 25 εκατομμυρίων, ο οποίος ασφαλώς είναι κατά προσέγγιση και πιθανώς μεγαλύτερος.

Αν και το 2015 υπήρξε σημαντικό έτος για την προώθηση των δικαιωμάτων των διαφυλικών ατόμων σε μερικές ανεπτυγμένες χώρες, δεν υπάρχει ακόμη συντονισμένη διεθνής προσπάθεια για την υποστήριξη και βελτίωση της υγείας τους σε παγκόσμιο επίπεδο.

Από τις έρευνες προκύπτει ότι, πολλοί διαφυλικοί πάσχουν από AIDS και κατάθλιψη, στερούνται των δικαιωμάτων τους, αντιμετωπίζουν στίγμα, κοινωνικές διακρίσεις, περιθωριοποίηση στην οικογένεια, την εργασία και την κοινωνία γενικότερα, ενώ πέφτουν και θύματα κακοποίησης, με πολλαπλές συνέπειες για τη σωματική και ψυχική υγεία τους.

Η κατάθλιψη στους διαφυλικούς φθάνει σε ποσοστό έως 60%. Λόγω της περιθωριοποίησής τους, οι διαφυλικοί αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο για συμπεριφορές υψηλού κινδύνου (σεξ, ναρκωτικά κ.α.), ενώ ο κίνδυνος για AIDS στην περίπτωσή τους είναι σχεδόν 50 φορές μεγαλύτερος από τον γενικό πληθυσμό.

Η βία εναντίον τους παραμένει συχνό φαινόμενο και μεταξύ 2008-2016 υπήρξαν 2.115 περιστατικά φόνου διαφυλικών παγκοσμίως, ενώ πολλές άλλες δολοφονίες δεν καταγράφηκαν στα επίσημα αρχεία ως τέτοιες.

«Πολλές προκλήσεις υγείας που αντιμετωπίζουν οι διαφυλικοί, επιδεινώνονται από τους νόμους και τις πολιτικές που τους αρνούνται τα δικαιώματά τους. Σε καμία άλλη κοινότητα δεν είναι τόσο ξεκάθαρη η σύνδεση ανάμεσα στα δικαιώματα και στην υγεία, όσο στη διαφυλική κοινότητα», υπογραμμίζει ένας από τους επικεφαλής ερευνητές, ο αναπληρωτής καθηγητής Σαμ Γουίντερ του Πανεπιστημίου Κέρτιν.

Στην Ευρώπη οκτώ χώρες δεν αναγνωρίζουν ακόμη νομικά τους διαφυλικούς, όπως άλλωστε και η πλεινότητα των κρατών, διεθνώς. Τους πιο προοδευτικούς νόμους έχουν η Αργεντινή, η Δανία, η Μάλτα, η Ιρλανδία και η Νορβηγία.

Αρκετές χώρες, όπως η Νέα Ζηλανδία, η Αυστραλία, το Νεπάλ, το Πακιστάν και η Ινδία, κινούνται στην κατεύθυνση της νομικής αναγνώρισης των διαφυλικών, πέρα από την αυστηρή διχοτόμηση των φύλων (αρσενικό-θηλυκό). Τις μεγαλύτερες διακρίσεις και προσωπικούς κινδύνους αντιμετωπίζουν οι διαφυλικοί στην Αφρική, στη Μέση Ανατολή και στην Κεντρική Ασία.

Οι ερευνητές, μεταξύ άλλων, προτείνουν στη νέα αναθεώρηση του διαγνωστικού εγχειριδίου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η οποία αναμένεται το 2018, οι διαφυλικοί να μετακινηθούν από το κεφάλαιο των «ψυχικών και συμπεριφορικών διαταραχών» στο κεφάλαιο περί «συνθηκών σχετικών με τη σεξουαλική υγεία». Η διάγνωση περί ψυχικής διαταραχής θεωρείται ανάρμοστη και δυνητικά επιβλαβής, καθώς ενισχύει το στίγμα.

Προτείνεται, ακόμη, τα συστήματα υγείας να χρηματοδοτούν την πρόσβαση των διαφυλικών σε ορμονικές θεραπείες, ενώ καλούνται οι κυβερνήσεις να σταματήσουν τα «ανήθικα» -όπως χαρακηρίζονται- προγράμματα θεραπείας του φύλου των διαφυλικών. Ακόμη, οι κυβερνήσεις καλούνται να συμπεριλάβουν τους διαφυλικούς στους νόμους κατά των διακρίσεων. Επίσης προτείνεται οι εκπαιδευτικοί στα σχολεία να ενημερωθούν καλύτερα για τους διαφυλικούς, ώστε να διδάξουν σχετικά τα παιδιά.

Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr