Τα πολυανθεκτικά μικρόβια υπεύθυνα για το 40,5% των θανάτων από ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις

Παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας έχει καταστεί η αύξηση της αντοχής των παθογόνων μικροβίων στα αντιβιοτικά τα οποία χρησιμοποιούνται στη καθημερινή κλινική πράξη. Στην Ελλάδα οι θάνατοι συνεπεία νοσοκομειακών λοιμώξεων από πολυανθεκτικά ή πανανθεκτικά μικρόβια όπως η κλεμπσιέλλα, το ακινετοβακτηρίδιο και η ψευδομονάδα, ανέρχονται στο 40,5% ενώ παρατείνεται η νοσηλεία του 25,8% των ασθενών.

Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από τα προκαταρκτικά αποτελέσματα προγράμματος παρακολούθησης νοσοκομειακών λοιμώξεων που ξεκίνησε στην αρχή του έτους το Κέντρο Ελέγχου Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ).

Κατά την τελευταία δεκαετία, διαπιστώνεται όλο και σε μεγαλύτερη συχνότητα ότι οι νοσοκομειακές λοιμώξεις οφείλονται σε μικρόβια ανθεκτικά σε μεγάλο αριθμό αντιβιοτικών, περιορίζοντας έτσι τις θεραπευτικές επιλογές για την αντιμετώπιση τους.

Στην ελληνικά νοσοκομεία οι ανθεκτικές νοσοκομειακές λοιμώξεις έχουν πάρει ενδημικό χαρακτήρα και γι’ αυτό αποτελούν απειλή για τη δημόσια υγεία στο νοσοκομειακό χώρο, επισημαίνει ο καθηγητής Παθολογίας-Λοιξιωλογίας στο Α.Π.Θ. Παύλος Νικολαΐδης σε ανακοίνωσή του στο ιατρικό συνέδριο με θέμα «Λοιμώξεις και άλλα επίκαιρα θέματα» που πραγματοποιήθηκε στις 7-8 Οκτωβρίου στις Σέρρες από το Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με τον Ιατρικό Σύλλογο Σερρών.

Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά αποτελέσματα του προγράμματος του ΚΕΕΛΠΝΟ για την παρακολούθηση των νοσοκομειακών λοιμώξεων από κλεμπσιέλλα, ψευδομονάδα και ανικετοβακτηρίδιο, τα οποία επικαλείται ο κ.Νικολαΐδης, το υψηλότερο ποσοστό απομόνωσης αυτών των μικροβίων παρατηρείται στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), και ανέρχεται στο 54,3%. Το αντίστοιχο ποσοστό στις χειρουργικές κλινικές είναι 17% και στις παθολογικές 28,7%. Από το τα τρία αυτά είδη παθογόνων μικροβίων, τα οποία είναι ανθεκτικά στις καρβαπενέμες, συχνότερα απομονώνεται η κλεμπσιέλλα (49,4%).

Σύμφωνα με τον κ.Νικολαϊδη, αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι βρέθηκε ένα ποσοστό 5% της κλεμπσιέλλας και του ακινετοβακτηριδίου και ένα ποσοστό 4% της ψευδομονάδας που είναι πανανθεκτικά, δηλαδή είναι ανθεκτικά σε όλους τους αντιμικροβιακούς παράγοντες.

«Οι λοιμώξεις είναι συχνό πρόβλημα για τους ασθενείς που νοσηλεύονται στη ΜΕΘ και σχετίζονται τόσο με αυξημένη νοσηρότητα και θνητότητα όσο και με αυξημένο κόστος νοσηλείας. Η σήψη είναι η κύρια αιτία θανάτου σε μη στεφανιαίες μονάδες με θνητότητα που αγγίζει το 60% και αντιστοιχεί στο 40% των συνολικών εξόδων για νοσηλεία στη ΜΕΘ», επισημαίνει ο αναισθησιολόγος-εντατικολόγος, διευθυντής ΜΕΘ του Ιατρικού Διαβαλκανικού Γεώργιος Δαδούδης.

«Πολλές έρευνες δείχνουν ότι συχνά πάνω από το 50% των λοιμώξεων στη ΜΕΘ αφορούν πολυανθεκτικά στελέχη» αναφέρει ο κ.Δαδούδης. Σύμφωνα με τον ίδιο οι αιτίες που προκαλούν ανάπτυξη ανθεκτικότητας στους μικροοργανισμούς στη ΜΕΘ:

• η παρουσία πολλών επιβαρυντικών καταστάσεων στους ασθενείς της ΜΕΘ όπως σακχαρώδης διαβήτης, νεφρική ανεπάρκεια, κακοήθειες
• η προηγούμενη μακροχρόνια παραμονή στο νοσοκομείο και η λήψη ισχυρών αντιβιοτικών συχνά για μεγάλο χρονικό διάστημα πριν από την εισαγωγή στη ΜΕΘ
• η ύπαρξη πολλών καθετήρων και σωλήνων που είναι απαραίτητοι για την παρακολούθηση ζωτικών σημείων και υποστήριξη ζωτικών λειτουργιών στη ΜΕΘ όπως κεντρικός φλεβικός καθετήρας τραχειοσωλήνας, καθετήρας Foley
• η επαφή των ασθενών με επαγγελματίες υγείας που συχνά μεταφέρουν πολυανθεκτικά μικρόβια από ασθενή σε ασθενή.