Υποφέρετε από Μεταταρσαλγία; Αντιμετωπίστε την χωρίς χειρουργείο

Ο όρος «Μεταταρσαλγία», είναι ένας γενικός όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τον πόνο στο κάτω και μπροστά μέρος του ποδιού (περιοχή των κεφαλών των μεταταρσίων). Συνήθως ο πόνος εντοπίζεται κάτω από τις κεφαλές του 2ου, 3ου, ή 4ου μεταταρσίου. Χαρακτηρίζεται από τους ασθενείς ως βαθύ, σταθερό άλγος με ή χωρίς καυσαλγία (αίσθημα καψίματος) (Εικόνα 1).

Εμβιομηχανικά, πρόκειται για την κατάσταση κατά την οποία κάποιο από τα μετατάρσια του ποδιού (μακριά οστά που καταλήγουν στα δάκτυλα) έχει υποστεί «πτώση», δηλαδή ακουμπάει με μεγαλύτερη πίεση στη κάτω επιφάνεια του ποδιού. Έτσι ανάλογα με το βαθμό ορθοστασίας, το σωματικό βάρος, τον τύπο υποδήματος που φοράει ο άνθρωπος και τα εδάφη στα οποία κινείται, τα συμπτώματα θα εμφανιστούν αργότερα ή γρηγορότερα.

Προσβάλει περισσότερο τις γυναίκες λόγω της αυξημένης χρήσης ψιλοτάκουνων υποδημάτων (μεταφορά όλου του κέντρου βάρους του σώματος στο πρόσθιο πόδι) ή στενών υποδημάτων (αύξηση συμπίεσης του μεσόστεου διαστήματος των μεταταρσίων) για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ο δε συνδυασμός και των δύο χαρακτηριστικών υποδημάτων, αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες εμφάνισης της μεταταρσαλγίας στο μέλλον. Όταν η πάθηση εμφανίζεται στους άντρες, συνήθως κρύβει σοβαρότερους εμβιομηχανικούς προδιαθεσικούς παράγοντες (οι οποίοι όμως είναι αντιμετωπίσιμοι) όπως βαριά πλατυποδία, βλαισοπλατυποδία, ραιβό δύσκαμπτο πρόσθιο πόδι κ.α.

Ο πόνος εμφανίζεται λόγω της συμπίεσης των μαλακών μορίων ανάμεσα στην επιφάνεια στήριξης (υπόδημα – έδαφος) και την σφαιρική οστική επιφάνεια της κεφαλής του μεταταρσίου. Ως αποτέλεσμα αυτής της πίεσης, εμφανίζονται χαρακτηριστικά σκληρήνσεις και δερματικά κερατώματα (Εικόνα 2).

Όταν η πίεση επιμένει για μεγάλο χρονικό διάστημα, δημιουργεί ισχαιμία στη περιοχή (δηλαδή περιορισμένη κυκλοφορία του αίματος), με αποτέλεσμα την εμφάνιση πόνου σαν κάψιμο (καυσαλγία). Μερικές φορές η μακροχρόνια πτώση του μεταταρσίου, μπορεί να συνοδεύεται και από παραμόρφωση του δάκτυλου το οποίο συνδέεται με το μετατάρσιο (σφυροδακτυλία) (Εικόνα 3).

Το ίδιο σύμπτωμα καψίματος, αν επεκτείνεται και στην επάνω επιφάνεια του πέλματος και μποροστά ανάμεσα στα δάκτυλα, με συνοδό μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα αυτών μπορεί να δηλώνει «Νευρύνωμα Μόρτον». Πρόκειται για ένα δευτερογενές στάδιο της πτώσης μεταταρσίου, όπου τα διατμητικά φορτία που αναπτύσσονται στο μπροστά πόδι, προκαλούν μηχανική συμπίεση του μεσόστεου νεύρου ανάμεσα στα επιμήκη οστά των μεταταρσίων (Εικόνα 4).

Μερικές φορές μπορεί να εμφανιστούν τα συμτώματα του «Νευρυνώματος Μόρτον», χωρίς τα συμπτώματα «μεταταρσαλγίας», παρόλο που και οι δύο συμπτωματολογίες σχετίζονται με τη πτώση μεταταρσίου και αποσταθεροποίηση του πελματιαίου πλατό (ανατομικά, η πρόσθια περιοχή του πέλματος).

Παρόλο που τα αίτια και τα συμπτώματα της «μεταταρσαλγίας» ή του «Νευρυνώματος Μόρτον» ακούγονται αρκετά σοβαρά, η αντιμετώπιση τους χωρίς χειρουργείο είναι αρκετά απλή και αποτελεσματική. Το μυστικό είναι η έγκυρη διάγνωση και γρήγορη συντηρητική αντιμετώπιση.

Αναφορικά με τη διάγνωση, η λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού σε συνδυασμό με κλινική εξέταση (δηλαδή η εξέταση στο ιατρικό κρεβάτι) είναι επαρκής ρουτίνα στις περισσότερες περιπτώσεις, απαλλάσσοντας τον πάσχοντα από επισκέψεις σε πολλές ιατρικές ειδικότητες και πολυδάπανες εξετάσεις. Πολύ σπάνια, όταν το ιστορικό οδηγεί προς την υπόθεση κατάγματος κόπωσης στα μετατάρσια ή αναφερόμενο πόνο από τη μέση, μπορεί να χρειαστούν περαιτέρω εξετάσεις όπως διαγνωστικό υπερυχογράφημα, ακτινογραφία, ή μαγνητική τομογραφία.

Η συντηρητική αντιμετώπιση περιορίζεται στην έγκυρη διάγνωση των προδιαθεσικών «μηχανικών» αιτίων που δημιουργούν συμπιεστικά φορτία στα μετατάρσια και/ή το μεσόστεο νεύρο. Η αξιολόγηση και θεραπεία των προδιαθεσικών παραγόντων ακολουθεί τις αρχές της επιστήμης της «Εφαρμοσμένης Εμβιομηχανικής Κάτω Άκρου», οι οποίες αναλύονται σε προηγούμενα δημοσιευμένα άρθρα στο in.gr (βλέπε «Κότσι»: Μήπως το χειρουργείο δεν είναι μονόδρομος; και Πλατυποδία: Μπορεί να προληφθεί; Και πως θεραπεύεται;).

*Ο κ.Πετρούτσος διατηρεί το Επιστημονικό Κέντρο Αποκατάστασης Αθλητιατρικών & Ορθοπεδικών παθήσεων & διερεύνησης Παιδικής Μυοσκελετικής Ανάπτυξης Physio Kinetics.