Ένα «μπαλόνι»… για αδυνάτισμα

Οι κοινωνίες μας έχουν μία τάση να μέμφονται το υπέρβαρο άτομο και να το κατηγορούν για αδυναμία χαρακτήρα. Η σύγχρονη ιατρική έχει αποδείξει ότι το πρόβλημα του αυξημένου βάρους δεν είναι τόσο απλό και οφείλεται σε αρκετά σύνθετους παράγοντες όπως σε γονιδιακά σφάλματα ή εκτροπές συμπεριφοράς ή σε παθολογικά οργανικά αίτια ή, τέλος, σε ένα συνδυασμό των παραπάνω.

Το πρόβλημα του αυξημένου βάρους αφορά πλέον του 15% του ελληνικού πληθυσμού. Η πανδημία που λέγεται παχυσαρκία οφείλεται τόσο στον σύγχρονο τρόπο ζωής που επιβάλλει ελάχιστη σωματική άσκηση, όσο και στη διαρκώς αυξανόμενη κατανάλωση έτοιμης τροφής, πλούσιας σε λιπαρά, πτωχής σε φυτικές ίνες και ενεργειακά πυκνής.

Σήμερα βομβαρδιζόμαστε, από την παιδική μας ηλικία, με διατροφικά προϊόντα, που δεν απαιτούν καμία προετοιμασία για να καταναλωθούν, είναι γευστικότατα, ελεγμένα ποιοτικά αλλά μοιάζουν με μικρές «ατομικές βόμβες» σε ενέργεια (θερμίδες).

Βέβαια δεν γίνονται υπέρβαροι όλοι όσοι εκτίθενται σε αυτό το περιβάλλον. Τα αίτια του προβλήματος αυτού είναι πιο σύνθετα και όχι επαρκώς διευκρινισμένα μέχρι σήμερα. Υπάρχουν αρκετά δεδομένα για να υποστηρίξουμε ότι η τάση για αύξηση του βάρους είναι κληρονομούμενη και οφείλεται σε ένα πολυγονιδιακό σφάλμα.

Το αυξημένο βάρος με την σειρά του οδηγεί σε περαιτέρω επιβάρυνση της υγείας μας αλλά και του ψυχισμού μας. Η θνητότητα αυξάνει γεωμετρικά με την αύξηση του βάρους. Έτσι ο κίνδυνος για έμφραγμα διπλασιάζεται όταν ο Δείκτης Μάζας Σώματος είναι μεγαλύτερος από 25.

Από την άλλη πλευρά η μείωση του βάρους σε παχύσαρκους ασθενείς με επεμβατικές μεθόδους μείωσε τον κίνδυνο για σακχαρώδη διαβήτη από 16% σε κάτω από 1%.

Τι είναι το ενδογαστρικό μπαλόνι
Μία από τις σύγχρονες μεθόδους αντιμετώπισης του αυξημένου βάρους είναι και το ενδογαστρικό μπαλόνι. Η ιδέα είναι απλή: τοποθετείται στο στομάχι ένα μπαλόνι από σιλικόνη, το οποίο «φουσκώνεται» με φυσιολογικό ορό μέχρι μισό λίτρο.

Η τοποθέτηση του γίνεται υπό «μέθη», δηλαδή μία ελαφρά αναισθησία και με την βοήθεια γαστροσκοπίου. Δεν απαιτείται νοσηλεία.

Η παρουσία αυτού του μπαλονιού δημιουργεί αίσθημα κορεσμού στο άτομο και σαν συνέπεια μειώνει την ανάγκη του για τροφή. Η ιδέα δεν είναι νέα, έχει δοκιμαστεί και παλαιότερα με καλά αποτελέσματα στη μείωση βάρους, αλλά και με επιπλοκές και έτσι εγκαταλείφθηκε προσωρινά.

Η χρήση νέων υλικών που μηδενίζουν τις επιπλοκές οδήγησε στην επαναφορά αυτής της μεθόδου στο προσκήνιο, η οποία μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά τόσο από μόνη της όσο και σε συνδυασμό με άλλες χειρουργικές μεθόδους όπως η λαπαροσκοπική τοποθέτηση δακτυλίου.

Πότε αφαιρείται το μπαλόνι;
Το μπαλόνι τοποθετείται για μέγιστο χρόνο έξι μηνών. Μετά την περίοδο αυτή μπορεί να τοποθετηθεί νέο μπαλόνι για μία περίοδο ακόμη έξι μηνών. Περαιτέρω παράταση δεν είναι αποδεκτή μέχρι σήμερα.

Αρκεί μόνο το μπαλόνι;
Το μπαλόνι σαν μοναδικός τρόπος αντιμετώπισης δεν επαρκεί, διότι όπως έχουν δείξει μέχρι τώρα οι μελέτες οι ασθενείς κερδίζουν εκ νέου το βάρος τους μετά την αφαίρεση του. Η μέθοδος θα πρέπει να συνδυαστεί με δίαιτα και ταυτόχρονα με προσπάθεια μεταβολής της συμπεριφοράς του ατόμου.

Η ιατρική ομάδα που τοποθετεί το μπαλόνι είναι συνήθως οργανωμένη και παρακολουθεί με τακτική επικοινωνία και κάποιες εξετάσεις το άτομο, ενώ το καθοδηγεί και για θέματα συμπεριφοράς.

Ωστόσο, απαραίτητη κρίνεται η παρακολούθηση του ασθενούς από ομάδα ειδικών έτσι ώστε να υποστηριχθεί η προσπάθειά του για:

• την τήρηση του συνιστώμενου διατροφικού προγράμματος χωρίς απώλεια της θρέψης και
• τη μεταβολή της συμπεριφοράς του στο θέμα της πρόσληψης τροφής.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το μπαλόνι δεν μπορεί να βοηθήσει καθόλου ένα άτομο που συνεχίζει να καταναλώνει πυκνές ενεργειακά τροφές όπως τα γλυκά.

Ποιά τα αποτελέσματα;
Από την διεθνή εμπειρία, αλλά και την δική μας, μετά την τοποθέτηση περίπου 10.000 ενδογαστρικών μπαλονιών, η μέση μείωση βάρους που επιτεύχθηκε, μετά τους έξι μήνες, ήταν περίπου 26 κιλά. Ένα χρόνο μετά την αφαίρεση του ενδογαστρικού μπαλονιού, το βάρος των υποβληθέντων σε επέμβαση διατηρήθηκε στα -15 κιλά περίπου.

Το ενδογαστρικό μπαλόνι είναι μια από τις πολλές μεθόδους που εφαρμόζονται για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Δεν αφορά όλους τους παχύσαρκους αλλά συγκεκριμένες κατηγορίες. Η εφαρμογή της εναπόκειται στη γνώμη του ειδικού ιατρού, ο οποίος θα αποφασίσει βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητά της.