Λιγότερη μυϊκή δύναμη για περισσότερη ευφυΐα το «τίμημα» της ανθρώπινης εξέλιξης

Η μείωση της μυϊκής δύναμης φαίνεται να είναι το «τίμημα» που πλήρωσε το ανθρώπινο είδος στην εξελικτική του πορεία, προκειμένου να αποκτήσει περισσότερη ευφυΐα, σύμφωνα με διεθνή μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο PLoS Biology.

Επιστημονική ομάδα από την Γερμανία, την Κίνα, την Ιαπωνία, τις ΗΠΑ, τη Σουηδία και τη Δανία, με επικεφαλής τον βιολόγο Φίλιπ Καΐτοβις του Ινστιτούτου Υπολογιστικής Βιολογίας της Σαγκάης, μελέτησαν για πρώτη φορά πώς εξελίχτηκαν διαχρονικά οι μεταβολίτες, μια σειρά από μικρά μόρια όπως τα σάκχαρα, οι βιταμίνες, τα λιπίδια, τα αμονιξέα και οι νευροδιαβιβαστές, που παίζουν καθοριστικό ρόλο στον μεταβολισμό και στις λειτουργίες του οργανισμού. Οι επιστήμονες, για λόγους σύγκρισης, ανέλυσαν την εξέλιξη αυτή όχι μόνο στους ανθρώπους, αλλά και σε άλλα τρία είδη (χιμπατζήδες, μαϊμούδες και ποντίκια).

Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι οι συγκεντρώσεις των μεταβολιτών στο σώμα εξελίχθηκαν γρήγορα στην πορεία της ανθρώπινης εξέλιξης, τόσο στον εγκέφαλο, όσο και στους μυς. Η συγκριτική ανάλυση έδειξε ότι οι μεταβολίτες του ανθρωπίνου εγκεφάλου εξελίχθηκαν τέσσερις φορές πιο γρήγορα από ό,τι του χιμπατζή (ενώ αντίθετα οι γενετικές διαφορές ανάμεσα στα δύο είδη είναι μόνο 2%). Αυτό εξηγεί γιατί οι άνθρωποι είναι σαφώς πιο έξυπνοι από τους χιμπατζήδες.

Πιο απρόσμενη ήταν όμως η ανακάλυψη ότι οι ανθρώπινοι μύς συσώρρευσαν ένα ακόμη μεγαλύτερο αριθμό μεταβολικών αλλαγών, με ρυθμό δεκαπλάσιο σε σχέση με του χιμπατζή, πράγμα που είχε ως αποτέλεσμα την μυική εξασθένηση του ανθρώπινου είδους.

Μάλιστα, η διαπίστωση αυτή επιβεβαιώθηκε και από πείραμα που έκαναν οι ερευνητές, όπου άνθρωποι (μεταξύ των οποίων επαγγελματίες παίκτες του μπάσκετ και ορειβάτες), πίθηκοι και μαϊμούδες, δοκίμασαν τις δυνάμεις τους σέρνοντας ένα βάρος. Όπως αποδείχτηκε, οι άνθρωποι έχουν -ανάλογα με τα κιλά τους- κατά μέσο όρο μόνο τη μισή δύναμη από ό,τι οι πίθηκοι και οι μαϊμούδες. Επρόκειτο για την πρώτη άμεση σύγκριση της μυικής δύναμης ανάμεσα στα τρία είδη.

Αυτό που, κατά τους επιστήμονες, προκύπτει είναι πως καθώς πολλαπλασιαζόταν η νοητική δύναμη του ανθρώπου με το πέρασμα του χρόνου, η μυϊκή δύναμή του υποχωρούσε αναλογικά ακόμη περισσότερο, σε σχέση με τα άλλα ζωικά είδη. «Στην ουσία, η ενέργεια των ανθρωπίνων μυών διοχετεύτηκε στον ανθρώπινο εγκέφαλο», σχολιάζουν οι ερευνητές.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, με μέσο όγκο 1.400 κυβικών χιλιοστών, ο εγκέφαλός μας είναι περίπου τριπλάσιος σε σχέση με του στενότερου συγγενή μας, του χιμπατζή. Επίσης ο ανθρώπινος εγκέφαλος, ακόμη και σε ώρα ανάπαυσης, δαπανά το 20% της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης του ανθρώπινου σώματος (δηλαδή το 20% των θερμίδων της τροφής πηγαίνει στους νευρώνες του εγκεφάλου), μια υπερδιπλάσια ενεργειακή δαπάνη σε σχέση με τον εγκέφαλο των χιμπατζήδων.

Ο άνθρωπος και το ποντίκι διαχώρισαν την εξελικτική πορεία τους πριν από 130 εκατομμύρια χρόνια, οι άνθρωποι και οι μαϊμούδες πριν από 45 εκατομμύρια χρόνια, ενώ οι άνθρωποι και οι χιμπατζήδες πριν από περίπου 6 εκατομμύρια χρόνια.

Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή

health.in.gr,ΑΠΕ-ΜΠΕ