Μη Στεροειδή Αναλγητικά – Αντιπυρετικά – Αντιφλεγμονώδη

Τα Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη-Αναλγητικά-Αντιπυρετικά (ΜΣΑΦ) είναι φάρμακα με ποικίλη χημική δομή. Συνήθως, πρόκειται για ασθενή οργανικά οξέα, που συνδέονται σε υψηλό ποσοστό με τις πρωτεΐνες του πλάσματος. Έτσι, πρέπει να προσέχουμε όταν παίρνουμε τέτοια φάρμακα, σε συνδυασμό με άλλα που συνδέονται με τις πρωτεΐνες του πλάσματος, γιατί ενδέχεται να εμφανίσουμε ανεπιθύμητες τοξικές δράσεις.

Μολονότι τα φάρμακα αυτά έχουν παρόμοιες ιδιότητες, δεν πρέπει να θεωρούνται όλα ίδια.
Η επιλογή του κατάλληλου αναλγητικού φαρμάκου δεν είναι πάντα εύκολη, γιατί κάθε ασθενής αντιδρά διαφορετικά στο σκεύασμα, κυρίως όταν το συγκεκριμένο φάρμακο του έχει προξενήσει στο παρελθόν ανεπιθύμητες παρενέργειες.

Οι συχνότερες ανεπιθύμητες παρενέργειες αυτής της κατηγορίας προέρχονται από το στομάχι (κάψιμο που μπορεί να οδηγήσει σε έλκος και γαστρορραγία), ενώ αναφέρονται και αναιμία, ζάλη, αλλοιώσεις στο δέρμα, αλλεργία, φωτοευαισθησία, βλάβη στα νεφρά ή το ήπαρ κ.ά. Συνεπώς, τα μη στεροειδή φάρμακα πρέπει να χορηγούνται με μεγάλη προσοχή γενικά, και, ιδιαίτερα σε εγκύους και σε μητέρες που θηλάζουν.

Ποιες ουσίες έχει εγκρίνει ο ΕΟΦ

Πάντως, αναφορικά με τα Μη Στεροειδή, ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων έχει εγκρίνει και περιλάβει στο Εθνικό Συνταγολόγιο 2000 τα εξής φάρμακα (δραστικές ουσίες) και τα φαρμακευτικά προϊόντα που τα περιέχουν:

1. Ακετυλοσαλικυλικό οξύ: Ιδιοσκευάσματα Aspirin, Salospir, Upsalgin.
Συνιστάται η χορήγησή του και χωρίς ιατρική συνταγή, σε δισκία διαφόρων δόσεων σε παιδιά μεγαλύτερα των 12 χρόνων. Δεν πρέπει να το χρησιμοποιούν άτομα που πάσχουν από έλκος του στομάχου, έχουν παρουσιάσει αιμορραγίες, βαριά ηπατική βλάβη ή αλλεργία σε αυτό.
Πρέπει επίσης να χορηγείται με μεγάλη προσοχή σε εφήβους με πυρετό που οφείλεται σε ίωση (γρίπη, ανεμοβλογιά), κύηση, γαλουχία, και οι οποίοι έχουν ανεπάρκεια ενός ενζύμου του (G-6-PD) ή όταν ο ασθενής παίρνει άλλα φάρμακα κυρίως για την πήξη του αίματος. Συγγενές φάρμακο με το ακετυλοσαλικυλικό οξύ είναι η Διφλουνιζάλη (Analergic, Di-Flu) με τις ίδιες ενέργειες.

2. Ινδομεθακίνη: (Indocid, Fortathrin, Intobutaz, Hapredin, Reumacid)
Ασεμετασίνη (Gamespir, Rantndal)
Ετοδολάκη (Ecridoxan, Lonine)
Δικλοφενάκη (Voltaren, Cetaflam, Delimon, Rheumavek, Urigon, Vundon κ.ά.)
Ασεκλοφενάκη (Biofenac, Sovipan)

Όλα τα φάρμακα και τα πολυώνυμα ιδιοσκευάσματα της ομάδας 2 έχουν παρεμφερείς ενέργειες.
Είναι ισχυρά αναλγητικά αντιφλεγμονώδη φάρμακα, με σχετικά περιορισμένες ανεπιθύμητες παρενέργειες, όταν γίνεται προσεκτική χρήση.
Χρησιμοποιούνται κυρίως σε ρευματικές παθήσεις αλλά όχι για μεγάλο χρονικό διάστημα, γιατί και αυτά μπορούν να προκαλέσουν βλάβες στο στομάχι, το δέρμα, τα νεφρά κ.ά.

3. Φαινοπροφάνη (Expron)
Φλουρβιπροφαίνη (Flurofen, Bedice, Bonatal, Pizar)
Ιβουπρουφαίνη (Brufen, Algofren, Pinefor, Rozovin)
Κετοπροφαίνη (Farbovil, Oruvail)
Ναπροξένη (Naprosyn, Nycopren, Anaprox)
Θειαπροφαινικό οξύ (Sugram)
Ναβουμετόνη (Relifex, Anfer, Mevedal)

Όπως και τα φάρμακα της προηγούμενης ομάδας, έχουν τις ίδιες θεραπευτικές δράσεις αλλά και τις ίδιες ανεπιθύμητες παρενέργειες.
Συνήθως χρησιμοποιούνται σε επώδυνα μυοσκελετικά σύνδρομα, σε δυσμηνόρροια και σε φλεγμονώδεις-εκφυλιστικές αρθροπάθειες.

4. Πιροξικάμη (Felden, Oximezin, Proponol, Sinatrol και άλλα πολλά ιδιοσκευάσματα).
Μελοξικάμη (Loxitam, Movatec)
Τενοξικάμη (Tilcitin, Algin-Vek, Docticam, Palitenox, Soral και άλλα πολλά ιδιοσκευάσματα).

Έχουν μεγάλο χρόνο δράσης, γεγονός που τους επιτρέπει να χορηγούνται μια φορά την ημέρα. Προκαλούν τις ίδιες ανεπιθύμητες παρενέργειες στο στομάχι, κυρίως σε ηλικιωμένους. Χρησιμοποιούνται ιδιαίτερα για τη συμπτωματική θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και στις εξάρσεις της οστεοαρθρίτιδας.

5. Νιφλουμικό οξύ (Niflamol)
Αζαπροπαζόλη (Prolixan)
Έχουν τις ίδιες ενδείξεις με τις προηγούμενες ομάδες και προκαλούν τις ίδιες παρενέργειες.

6. Διακετυλρεΐνη (Verboral)
Ανήκει σε νέα κατηγορία με μέτριο βαθμό αντιφλεγμονώδους δράσης που εκδηλώνεται περίπου ύστερα από χρήση 30 ημερών.
Δεν χορηγείται σε παιδιά. Βοηθά στην αντιμετώπιση των πόνων της οστεοαρθρίτιδας.

7. Νιμεσουλίδη (Mesulid, Min-a-pon, Nimelide, Rokalet και άλλα πολλά ιδιοσκευάσματα)

Χορηγείται μόνο σε ενήλικους σε δύο δόσεις την ημέρα, με καλά αναλγητικά αποτελέσματα.
Σπάνια προκαλεί αλλεργία, δερματικές αντιδράσεις, ενώ στο στομάχι προκαλεί μόνο περιστασιακά καυσαλγία, ναυτία και βλάβες.
Χρησιμοποιείται ευρύτατα.

Τα φάρμακα αυτά (οι επτά ομάδες μη στεροειδών αναλγητικών αντιφλογιστικών φαρμάκων) ευθύνονται για περισσότερους από 15.000 θανάτους ετησίως στην Αμερική, εξαιτίας ανεπιθύμητων παρενεργειών, κυρίως γαστρορραγίες, κώμα, αλλεργικά επεισόδια.
Συνιστάται να χρησιμοποιούνται σε μικρές δόσεις για μικρά χρονικά διαστήματα.

8. Κοξίμπες
Ροφεκοξίμπη (Vioxx)
Έχει δημιουργήσει μία καινούρια ομάδα αναλγητικών με κύρια ένδειξη την οστεοαρθρίτιδα. Δεν προκαλεί αξιοσημείωτες παρενέργειες και, επειδή χορηγείται μία φορά την ημέρα, έχει καταλάβει σπουδαία θέση στην αντιμετώπιση του χρόνιου αρθριτικού πόνου.
Αναστέλλει εκλεκτικά το ένζυμο κυκλοξυγενάση ΙΙ (COX2), που δεν υπάρχει στο στομάχι, και έτσι δεν επηρεάζει τις προστατευτικές προσταγλανδίνες που υπάρχουν εκεί.

9. Παρακεταμόλη ή ακεταμινοφαίνη (Panadol, Depon, Lonarid απλό, Apotel, Anadin κ.ά.)

Είναι το πιο κοινό χρησιμοποιούμενο αναλγητικό-αντιπυρετικό φάρμακο.
Χρησιμοποιείται σε ήπιας ή μέτριας έντασης πόνους. Στις συνιστώμενες δόσεις για παιδιά και ενήλικους στερείται ουσιαστικά ανεπιθύμητων παρενεργειών. Συνδυάζεται με άλλα φάρμακα που αυξάνουν την αναλγητική δράση της, όπως η κωδεΐνη, η βιταμίνη C κ.ά.

Ενδείκνυται σε πονοκεφάλους, μυαλγίες, αρθραλγίες, δυσμηνόρροια, πονόδοντο, εμπύρετες καταστάσεις και, κατά το Εθνικό Συνταγολόγιο, είναι κατάλληλο για άτομα που παρουσιάζουν δυσανεξία στο ακετυλοσαλικυλικό οξύ ή εμφανίζουν διαταραχές στην πηκτικότητα του αίματος και ιστορικού πεπτικού έλκους.

Ωστόσο, σε μεγάλες δόσεις (πάνω από έξι με οκτώ δισκία την ημέρα) και μάλιστα με ταυτόχρονη χρήση οινοπνεύματος μπορεί να προκαλέσει βαριά βλάβη στο ήπαρ.

health.in.gr